Yeni iþ güvencesi yasa tasarýsý neleri içeriyor, haklarýmýzý güvence altýna alýyor mu, sigortalar, tazminatlar; çalýþma saatleri, aklýnýza takýlan tüm sorular...
* Türkiye Cumhuriyeti anayasasýnýn çalýþma hakký ve ödeviyle ilgili 49. Maddesine göre; “çalýþma, herkesin hakký ve ödevidir. Devlet, çalýþanlarýn hayat seviyesini yükseltmek, çalýþma hayatýný geliþtirmek için çalýþanlarý ve iþsizleri korumak, çalýþmayý desteklemek, iþsizliði önlemeye elveriþli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalýþma barýþýný saðlamak için gerekli tedbirleri alýr. ”
Yeni iþ güvencesi yasa tasarýsý neleri içeriyor, haklarýmýzý güvence altýna alýyor mu, sigortalar, tazminatlar; çalýþma saatleri, aklýnýza takýlan tüm sorular...
ÝÞ GÜVENCESÝ YASASIYLA ÝLGÝLÝ SON DURUM
Ýþ güvencesi yasasýyla ilgili son durum nedir? Bu yasadan kimler yararlanacak ve hangi iþyerlerini kapsayacak? Daha önce uluslararasý çalýþma örgütünün iþten çýkarmalarla ilgili sözleþmesine imza atmasýna raðmen uygulamaya geçiremeyen Türkiye bu yasayý uygulamaya geçirebilecek mi? Uygulama sorunu nasýl aþýlabilir?
Tankut Centel: Geçtiðimiz Aðustos ayýnda yeni bir yasa çýkarýldý. Bunu kamuoyu iþgüvencesi yasasý olarak biliyor. Bu iþ güvencesi yasasý daha önceki Türkiye Cumhuriyeti’nin imzalamýþ olduðu 158 sayýlý ÝLO sözleþmesine uyum düþüncesiyle getirildi. Yýllardan beri çalýþanlar iþ güvencesi umuduyla bu yasanýn peþinde oldular. Ve sonuçta pek bir uzlaþma olmasa da bu yasa kabuledildi. Ancak bu yasa 15 Mart 2003’ten itibaren yürürlüðe girecek. Çünkü yasanýn yasalaþmasý süreci içerisinde özellikle iþveren kesiminin de bir karþý talebi vardý. Bu karþý talep iþ kanununun diðer maddelerinin de özellikle kýdem tazminatýna iliþkin düzenlemenin de yeniden gözden geçirilmesi, çaðdaþ bir iþ kanununun yapýlmasý, esneklik, istihdamý arttýrýcý yeni düzenlemelerin getirilmesiydi. Bu yapýlamadý, ikinci aþamaya geçilmedi. Bunlar bir bütün olduklarý için þimdi önümüzdeki dönem içerisinde 15 Mart 2003’e kadar olan vadede bu ikinci basamaðýn tamamlanmasý bekleniyor. Çýkarýlan bu yasadan kimler yararlanacak? Ona baktýðýmýzda, öncelikle iþyerinde çalýþan iþçi sayýsý 10 ve daha fazla olacak. Yani, bunun anlamý çok az sayýda yani 10’dan az sayýda iþçi çalýþtýran iþyerlerinde bu yasa uygulanmayacak. Bu yasanýn çalýþanlar açýsýndan bir handikapý. Ýkincisi, altý ay süreyle bir kýdemi olacak iþçi iþ güvencesinden yararlanabilecek. Üçüncüsü de, belirli süreli hizmet sözleþmesiyle çalýþanlar bundan yararlanamayacak. Yani, bir yýllýk sözleþme yapmýþsanýz iki yýllýk bu güvenceden yararlanamayacaksýnýz. Ama iþe girdiniz, altý ay geçti, ondan sonra iþ güvencesinden yararlanabileceksiniz.
ÝÞTEN ÇIKARTMALAR
Yeni çýkan yasayla iþverenler iþçileri istedikleri zaman iþten atabilecekler mi, atamayacaklar mý?
Tankut Centel: Yasal düzenlemeye baktýðýmýz zaman iþverenler istediði gibi atamayacaklar. Ýþten çýkarmaya kalktýðý zaman öncelikle iþçinin verimliliðinden veya kiþiliðinden, kendi özel yaþantýsýndan veya iþyeri, iþletme ve iþin gereklerinden doðan bir haklý neden olabilirse ancak o takdirde tazminatýný vererek iþten çýkarabilecekler. Ama böyle bir neden yoksa, iþten çýkarma öyle kolay deðil.
Kamu kuruluþlarýnda verimsizlikten bahsederler. Derler ki, nasýl olsa iþ garanti, onun için çok verimli iþletme olarak çalýþmaz kamu kuruluþlarý... Özel sektörde bu yönde bir genelleme söz konusu olabilir mi?
Tankut Centel: Büyük bir ihtimalle olacaktýr. Çünkü iþ güvencesini ne kadar geniþletir, ne kadar katýlaþtýrýrsanýz, bu beraberinde sakýnca olarak da verimsizliði getirir. Ýstihdamýn önünü kapar. Ama çalýþanlarýn da bir güvencesinin olmasý lazým. Bu güvence bugün belli bir azýnlýk durumundaki kesime tanýnmýþ durumda. Bu güvence daha geniþletilebilir. Ve esnekleþtirilebilir. Bugünkü getirildiði haliyle katý ve bunun sakýncasý da verimin düþmesi.
HAKLARIMIZ GÜVENCE ALTINDA MI?
Avrupa Birliði’ne giriþi destekleyen ama çalýþanýn sosyal haklarýna gelince sesini yükselten iþverenin iþ güvencesi yasasýnýn yabancý sermayeyi kaçýracaðý iddiasý doðru muydu? Kýrpýla kýrpýla iþten çýkarmalarý zorlaþtýran ama engellemeyen, dava kazanýlsa bile iþe geri dönmeyi saðlamayan, böyle bir yasa sizce bizim haklarýmýzý gerçekten güvence altýna alabilir mi?
Tankut Centel: Alamaz. Çünkü sermayenin her ne kadar vataný yoksa da, bugün Türkiye dýþýna kaçmak üzeredir. Ve de büyük bölümü itibariyle de kaçmak zorundadýr. Nereye kaçýyor bunlar? Ýþ güvencesi olmayan, maliyetlerin daha düþük olduðu, katý düzenlemeleri olmayan ülkelere kaçýyor. Ve özellikle de bunlar komþularýmýz. Özellikle de Avrupa Birliði’ne girmeye hazýrlanan Romanya, Bulgaristan gibi ülkelere bizim ulusal sermayenin kaydýðýný görüyoruz.
DENETÝMLER
Mevcut prosedürler üzerinde herhangi bir deðiþiklik var mý? Ýþçi ve iþveren arasýndaki iliþkileri belirleyen baþka kurumlar olacak mý? Bunlar üzerindeki denetimler nasýl gerçekleþecek?
Tankut Centel: Ülke gerçekleri nasýl geliþecek, onlarý zaman içerisinde göreceðiz. Çünkü herþey yasalarla sýnýrlý deðil. Yasalarý yine insanlar uyguluyor, bizler uygulayacaðýz. Ýþverenlerimiz uygulayacak. Yasaya baktýðýnýzda, yasa içerisinde iþten çýkarmaya kalktýðýnýzda, bir kere iþçinin savunmasýný almak durumundasýnýz. Bu savunmayý almadan çýkaramazsýnýz. Bu savunma prosedürünü iþleteceksiniz. Ve ondan sonra da bu savunmayla yetinmeyecek olan, kendisine yeterli bir cevap verilmeyen veya verilen cevaptan hoþnut olmayan iþçi, iþ mahkemesine baþvuracak ve hakkýný arayacak. Orada yargýç, iþten çýkarmanýn haklý olup olmadýðýný inceleyecek, araþtýracak. Ve sonucunda ya iþe iade verecek, ya da iþten çýkarmayý haklý bulacak. Eðer iadeye karar verirse, o zaman iþveren bu karara uymak zorunda. Uymadýðý takdirde, iþe baþlatmadýðý takdirde bu sefer aðýrlaþtýrýlmýþ tazminat hükmüyle karþýlaþacak. Bir de bunun dýþýnda bu yasal güvencenin dýþýnda esas uygulamada harekete geçmesi gereken nokta, hakeme gidecek. Mahkemeye gitmeyen uyuþmazlýklarda özel hakemler seçilebilecek. Yani taraflarýn, iþverenin ve sendikalarýn veya iþçinin itibar ettiði, güvendiði kiþiler hakem olarak seçilecek. Bunun dýþýnda bir de tabi toplu iþ sözleþmesiyle disiplin kurullarýnýn iþletilmesi söz konusudur.
AB’YE UYUM SÜRECÝ
Ýþ güvencesi yasa tasarýsý AB’ye uyum sürecinde yapýlmasý gereken bir düzenleme miydi? Yoksa daha önce mi yapýlmasý gerekirdi?
Tankut Centel: Avrupa Birliði’nin olmazsa olmaz dediði kurallar içerisinde, bizden istenen hususlar içerisinde, iþ güvencesi yoktu. Fakat biz ulusal program içerisinde iþ güvencesini gerçekleþtireceðimizi taahhüt ettik. Yani, biz taahhüt ettik ve bunu gerçekleþtirdik. Kötü mü oldu, iyi mi oldu, onu zaman içerisinde göreceðiz. Fakat Avrupa Birliði ülkelerine baktýðýmýzda bunlarýn büyük bir kýsmý itibariyle yasal iþ güvencesinin tanýndýðýný görüyoruz. Biz de bu güvence modasýna uymuþ olacaðýz.
SENDÝKAL HAKLARIN ÖNÜNDEKÝ ENGELLER
Türkiye’de sendikal haklarýn önündeki engel nedir? Yeni iþgüvencesi yasasý bile sendikalarýn gücünü yetersiz kýlýyor. Biz hakkýmýzý nasýl arayacaðýz, sesimizi, isteklerimizi yasal yollardan nasýl duyurabiliriz?
Tankut Centel: Ýþ güvencesi demek iþçinin haklarý bakýmýndan her þey demek deðildir. Ama bugün için bu iþ güvencesi yasasý içerisinde çok önemli olan husus, sendikal ayýrým yapýlmamasýdýr. Þimdiye kadar insanlar sendikaya girerken, dürüst, iyi niyetli iþverenleri bundan tenziy ederim ama genellikle sendikaya giren iþçiye iyi gözle bakýlmamýþtýr. Sendikanýn sözüne tahammül edilmemiþtir. Bu nedenle de iþten çýkarmalarýn gerçekleþtiði görülmüþtür. Þimdi, bu yasa sendikal nedenle ayýrým yapýlmasýný önlemeye çalýþtýðý için sendikalaþmanýn önündeki engelleri açacakmýþ gibi görünüyor. Ama tabi hukuki engel kalkmýþtýr. Fiili engeller günümüzde nasýl geliþecektir, o zaman içerisinde...
TAZMÝNATLAR
Ýþverenlerin çalýþtýrdýklarý kiþilerin iþine son verirken tazminatlarýný 12 aya bölme haklarý var mý? Varsa nasýl bölüyorlar?
Tankut Centel: Hukuken böyle bir bölme söz konusu. Ýþçi, iþverenden bunlarý alma ümidine kapýldýðý zaman gerekli taksitlendirmeye razý olabilir. Bu tamamen iþçinin meselesidir. Hukuken bölme diye bir þey söz konusu deðil. Ama bunu defaaten ödemeyeceðini sezen veya gören iþçi, taksitlendirmeye razý olabiliyor.
Taksitlendirmede faiz talep edebilir mi?
Tankut Centel: O da tamamiyle iþçiye kalmýþtýr. Aslýnda yasal olarak tabi talep edebilir. Ama bu hakkýn bir kere birinci taksidi alýrken vazgeçmiþse veya ileri sürmemiþse, daha sonraki faiz isteme hakkýndan da vazgeçmiþ sayýlýr.
Ýþveren takside bölmek istedi. Ýþçi de, hayýr, ben peþin olarak istiyorum, dedi, anlaþamadýlar, mahkemeye gittiler, orada bir gecikme oldu... Bunun için bir faiz ödenmesi söz konusudur?
Tankut Centel: Tabii, kanuni faiz ödeyecektir. Ýlamý mahkemeye koyup, icraya verdiðiniz zaman oradan itibaren kanuni faizi iþlemeye baþlar. Ama iþverinin ödeme gücü yoksa, veya zor durumdaysa ne yapacaksýnýz? Ýlamý icraya koysanýz bir þey alamayacaðýnýzý gördüðünüz zaman taksitlendirmeye veya faiz hakkýndan vazgeçmeye razý olmak... Bunlar fiili durumlar, hukuki durumlar deðil.
‘DEVLET ÝÞSÝZLERÝN KORUNMASINA YÖNELÝK TEDBÝRLERÝ ALIR’
Anayasa ‘devlet iþsizlerin korunmasýna yönelik tedbirleri alýr’ diyor ama belli ki alamýyor. Ýþsiz biri bu durumda çalýþma hakký elinden alýnmýþ bir vatandaþ kapsamýna giriyor mu, haklarý nelerdir? Ýþsizlerin korunmasýyla ilgili yasal düzenlemeler nasýl gerçekleþebilir?
Tankut Centel: Devlet sadece çalýþanlarý korumuyor. Yani, halen bir iþi olanlarý deðil, bunun dýþýnda iþsiz olanlarýn da korunmasý, devlet almasý gereken önlemler içerisinde yeralýyor. Devlet, bu önlemler içerisinde neyi almak durumunda. Öncelikle tabi iþsizlik sigortasýný oluþturmak zorundadýr. Bizde 1999 yýlýndan beri iþsizlik sigortasý kurulmuþtur. 2002’den itibaren de bunlarýn iþsizlik paralarý ödenmeye baþlanmýþtýr. Fonda biriken paralar içerisinde. Arkadaþýmýz da bu güvenceden yararlanabilecekler. Ýþsizlik sigortasýnýn yardýmlarýndan, eðer þartlarýný da yerine getirmiþse, bu korumadan yararlanabilecekler.
MAAÞ ALAMIYORUM
Çalýþmakta olduðum þirkette yaklaþýk üç aydýr maaþ alamýyorum. Þirketin farklý yerlere yüklü borçlarý var. Ýflas etme durumunda þirketin bu ödemeleri yapmama gibi bir hakký var mý? Böyle bir durum sözkonusu olursa ne yapmamýz gerekiyor?
Tankut Centel: Ýþçi alacaklarý öncelikle alýnacak. Öncelikli alacaklar içerisinde yeralýr. Yani, birinci derecedeki öncelikli alacaklar içerisindedir. Fakat iþçi alacaklarýnýn önünde de bir takým alacaklar var. Bunlar içerisinde rehine alacaklar, yani, þirketinizin bankalardan aldýðý krediler karþýlýðýndaki taþýnmazlarý veya baþka teminatlar. Devletin kamu alacaklarý. Özellikle sigorta alacaklarý. Ancak onlar ödendikten sonra bir þey kalýrsa alacaktýr. Ýþçi arkadaþýmýz da oradan bir þey alacaktýr. Türk-Ýþ, uzun yýllardan beri bu konuda gayret vermektedir. Fakat henüz yasalaþmýþ deðil. Bu öncelikle imtiyazlý alacaklar içerisinde, iþçi alacaklarý alýndýðý takdirde iþçiler açýsýndan gerçekten bir güvence kurulmuþ olacaktýr. Üç aydýr parasýný almamasý karþýlýðýnda bu sonsuza kadar sürecek deðil. Ýþçi orada haklý nedenle sözleþmeyi feshedip, iþyerinden ayrýlabilir. Yani, iþini kaybedebilir. Ama kýdem tazminatýný kurtarabilir.
MEMUR VE ÝÞÇÝ AYRIMI
Memur ve memur emeklilerine hükümetin verdiði brüt 100 milyonluk artýþ neden iþçi emeklilerine de verilmiyor? Anayasanýn eþitlik ilkesine aykýrý deðil mi? Birey olarak hakkýmý nasýl aramam gerekiyor? Anayasa mahkemesine dava açma hakkým var mý, yoksa hangi mercide hakkýmý aramam gerekiyor?
Tankut Centel: Bu konuda bireysel bir hak tanýnmýþ deðil. Ama genellikle siyasi iktidarlar memur emeklilerine yapýlan artýþlarý genellikle iþçi, sigorta emeklilerine de bunu yansýtýrlar. Bizim ümidimiz bunu yansýtmalarý. Ama bu konuda zorlayacak siyasi baskýlarýn dýþýnda yapacaðýmýz hukuki bir baský veya bir baþvuru yolu söz konusu deðil.
YILLIK ÝZÝN SÜRESÝ
01/05/1998’te bir iþ aktinde yýllýk izin süresi 24 iþ günü olarak belirtilmiþ, birbuçuk yýl sonra iþ akti deðiþtirilerek yýllýk izin süresi belirtilmemiþtir. Yýllýk izin süresi ne kadardýr? Yýllýk izin ücretleri bildiðim üzere izne çýkarken peþin ödenir. Ödenmediðinde ne yapýlabilir? Ýþ akti feshinde disiplin kurulu kararlarýnda belirtilen suç iddialari bir yýldan önce iþe ve kiþi disiplin kurulu kararý ile iþten çýkarýlýrsa kýdem ve ihbar tazminatý alabilir mi? Ýþ mahkemelerde alacak davasý açabilmek için yüzde 55 gibi ücret talep edilmekte. Hem iþten çýkarýlýrken para alamamýþ hem dava açamýyor. Bu çözülebilir mi?
Tankut Centel: Öncelikle yýllýk ücretle izne iliþkin bazý açýklamalar da bulunuyor. Yasaya baktýðýmýzda, yasa, kýdem esasýný öngörmüþtür. Bir kere bir yýldan az çalýþmýþ olan iþçilere herhangi bir yýllýk izin ücretinin ödenmesi söz konusu deðil. Bunlar ayný iþverene veya tek bir iþverene baðlý iþyerinde bir yýldan fazla çalýþmýþlarsa, bir yýldan beþ yýla kadar kýdemleri olan kiþilere yasa 12 iþgünü izin veriyor. 5 yýldan 15 yýla kadar kýdemi olanlara 18 iþ günü, 15 yýldan daha fazla kýdemi olanlar için de yasa 24 iþ günü yýllýk izin süresi tanýyor. Bu tabi yasanýn tanýdýðý asgari sürelerdir. Bu sürelere toplu iþ sözleþmeleriyle özellikle sendikalý iþçiler için arttýrmak her zaman mümkündür. Ve uygulama da bu yöndedir. Alamayanlar için tabi ki iþçinin izin ücreti çýkarken verilmesi lazým. Ýzne çýktýðýnýzda bunu avans veya ücret ödemesi olarak peþin ödemeniz gerekiyor. Onu iþveren yapmakla yükümlüdür.
Disiplin kurulu kararýndaki suç iddialarý, bir yýldan önceyse iþverenin ve iþçinin ihbar ya da kýdem tazminatlarýna yansýr mý?
Tankut Centel: Ýhbar tazminatý bakýmýndan hakký var. Fakat kýdem tazminatý ancak bir yýlla ortaya çýkabiliyor. Ýhbar tazminatýnda böyle bir sýnýrlama söz konusu deðil.
YABANCI ÝÞÇÝ ÇALIÞTIRMA
Türkiye Cumhuriyeti Anayasasý bize çalýþma hakký veriyor. Peki anayasa yabancý iþçi çalýþtýrma konusunda ne diyor? Yabancý iþçi çalýþtýrmak bizim haklarýmýzý olumsuz yönde etkilemez mi? Eðer öyleyse sorun ne, çözümü nasýl bulunur?
Tankut Centel: Bizim anayasamýza baktýðýmýzda, bu anayasa çalýþma hakký çerçevesinde vatandaþlarýna bu hakký tanýmýþ durumdadýr. Ama tabi anayasanýn bir baþka maddesi de eþitlik ilkesi. Ayrým yasaðýna iliþkin düzenlemelerdir. Þimdi bu çerçevede Anayasa hükümlerimize baktýðýmýzda bunlar daha çok ulusal niteliktedir. Fakat Avrupa Birliði’ne girmeye hazýrlanan bir Türkiye’nin artýk yabancý iþçi ayrýmýný ortadan kaldýrmasý özellikle Avrupa Birliði’ne dair ülke vatandaþlarýyla Türk vatandaþlarýna ayýrým yapmamasý lazým. Fakat þu anda böyle bir Avrupa Birliði içerisinde olmadýðýmýz için bizim yasalarýmýz Türk iþçisini korumak zorundadýr. Çünkü kendi vatandaþlarýdýr. Bunu da nasýl yapýyor. Ýþte mevcut Çalýþma Bakanlýðý’nýn elinde taslak var. Yabancý iþçiyi izin almadan yani çalýþma izni olmadan çalýþtýrmaya kalktýðýnýzda, buna büyük para cezalarýný getirmeyi öngörüyor bu taslak. Fakat þu anda yasalaþmýþ deðil. O çýktýðý takdirde koruyabiliriz. Fakat Avrupa Birliði içerisinde girdiðimiz zaman bu ayýrýmlarý ortadan kaldýrmamýz lazým.
ALACAK DAVALARI
Ýþ mahkemelerindeki alacak davalarý ne kadar sürer? Davacý alacaðýný ne kadar sürede alýr?
Tankut Centel: Genellikle iþ mahkemelerinin uygulamasýna baktýðýmýzda bunlardan alýnacak ilanlar, altý ayla bir yýl içerisinde deðiþiyor, davanýn niteliðine göre de deðiþebilir. Ama biz bir yýl dersek, bunun üzerine tabi bir de temyiz süresi var. Yargýtaya gidecek. Orada da kesinleþmesi lazým. Bir altý ay da öyle koyarsanýz 1-1.5 yýl arasýnda deðiþebiliyor. Ondan sonra da bu mahkeme ilamýný eðer iþveren tanýmazsa, o zaman bunu icraya koymak ve icra prosedürüne iþletmeniz gerekiyor.
KIDEM TAZMÝNATI FONU
Ýþçiler çýkacak olan kýdem tazminatý fonunda biriken kýdemlerini nasýl ve hangi þartlarda alacak?
Tankut Centel: Bu öncelikle birinci ayakta iþ güvencesi yasasý yasalaþtýrýldý. O taslak yasalaþtý fakat elde bir baþka taslak daha var. Bu taslak da kýdem tazminatý fonunu da içerecek biçimde, kýdem tazminatý ve diðer iþ yasasý hükümlerinin gözden geçirilmesine yöneliktir. Bu öngörülen fon içerisinde artýk iþveren sadece belli bir payý yatýrmak durumunda. Nasýl sigortada iþveren hissesini yatýrýyorsa, buraya da fona, kýdem tazminatý fonuna belli bir oranda, bunun oraný henüz kesinleþmiþ deðil ama taslakta var. O oranda yatýracak ve sorumluluktan artýk kurtulacaktýr. Kýdem tazminatýna hak kazanan iþçi, artýk bundan sonra fonla muhatap olacaktýr.
ZORUNLU TASARRUFTA BÝRÝKEN PARALAR
Zorunlu tasarrufta biriken paralarýmýzýn ne zaman ödeneceði konusunda bilgi verebilir misiniz?
Tankut Centel: Bilgi yok ama umut verebilirim. Özellikle bu zorunlu tasarruflarla ilgili geçmiþte Anayasa Mahkemesi, bir iptal kararý verdi. Bu kararýn yalnýz yürürlüðe girmesi bildiðim kadarýyla, þu anda hatýrladýðým kadarýyla kasým ayý içerisinde gerçekleþecek. Ve bundan itibaren de artýk dava açýp, bu zorunlu tasarrufta biriken paralarýn bir mülkiyet hakkýna dayanýlarak, devletten istenilmesi gerçekleþecektir. Ama tabi devlet, kaðýt üzerinde görünen, varolduðu belirtilen bu katrilyonlarý ödeyebilecek durumda mýdýr, deðil midir, o apayrý bir konu, o hukukun dýþýndadýr.
MAAÞIMIZ ASGARÝ ÜCRET ÜZERÝNDEN GÖSTERÝLÝYORSA
Maaþýmýz gerçek ücret deðil de asgari ücret üzerinden gösteriliyorsa iþten çýkarmada kýdem tazminatý nasýl talep edilir?
Tankut Centel: Büyük iþyerlerinde de bunlar yapýlabiliyor. Özellikle bordroyla ödenen ücretler arasýnda bazý iþyerlerimiz bakýmýndan farklýlýklar ortaya çýkabiliyor. Ancak bunlarda mahkemelerimizin uygulamasý, bordronun esas alýnmasýdýr. Bordroya karþý ancak yazýlý bir delille bunun aksini çürütebilirsiniz. Fakat bordrodaki görüneni çürütme bakýmýndan yardýmcý olabilecek bazý diðer yardýmcý deliller olabilir. Özellikle iþverenlerin deðiþik zamanlarda zarf içerisinde verdiði paralar zarfýn üzerine miktarý yazmýþ ve o imzalamýþ veya ücret hesap pusulasý vermiþ veya bir yerlerde yazýþma olmuþ. O yazýþmalarda ücreti belirlenmiþ ise bunlar mahkemeyi inandýrýcý olma bakýmýndan yardýmcý olabilir.
SSK müfettiþlerine ihbar yapýlsa... Ya da bölge çalýþma müdürlüðüne...
Tankut Centel: Tabi, onlarýn tutanaklarý aksi çürütülünceye kadar mahkemeler bakýmýndan itibar edilmek durumundadýr.
Ýki þahitle, daha fazla alýyor diye bir þey yapýlabilir mi?
Tankut Centel: Ona pek itibar edilmiyor. Orada yargýçlar, genellikle bordroya bakýyorlar. Hele bir de bordroda da iþçinin imzasý varsa ve hakkýný saklý tutmadan bordroyu imzalamýþsa, artýk yargýcýn yapacaðý fazla bir þey yok.
Konu: Ýþ Hukuku ve Çalýþan Haklarý (Okunma sayýsý 48 defa)
Gösterim: 58 -