ÞOK NEDÝR
Þok dolaþým sisteminin akut ve kompleks bir þekilde fonksiyonunu yerine getirememesi sonucu dokularýn ihtiyacý olan oksijen ve diðer besin maddelerinin saðlanamamasý durumudur.
Bütün þoklarda kan basýncý düþmüþtür ve yeterli basýnç yoktur. Þok,hýzla ilerleyen,hayatý tehdit eden bir durumdur. Çok iyi gözlem ve hýzlý uygun bir tedavi ile birçok hastanýn tamamen iyileþmesi mümkündür.
ÞOKTA ÝLK YARDIM:
Hasta yatýrýlmalýdýr. Ancak bu pozisyonda kan, en çok gerekli olduðu baþ ve göðüs bölgesine bol miktarda gelebüir. Yatma pozisyonu, iç organlarda ya da baþta yaralanma ya da kýrýk olduðu zamanlarda en uygun pozisyondur. Eðer hasta soluk almada güçlük çekiyorsa göðsü ve baþý yukarý doðru kaldýrýlmalýdýr.
Aþaðýda belirtilen durumlar dýþýnda eðer kan kaybý büyük ya da yaralanma ciddiyse vücudun alt bölümü yükseltilmelidir. Bu iþlem için sedyeyi ya da yataðý uç taraftan 20-30 cm. kaldýrmak yeterlidir. Eðer hasta yerde yatýyorsa yastýk ya da benzeri þeylerle vücudun alt bölümü yukarý doðru kaldýrýlýr. Hastanýn baþýnda yara olduðu, soluk alma güçlüðü oluþtuðu ve yükseltme sonucu acý çektiði zaman yükseltme iþlemi yapýlmamalýdýr. Daha hafif yaralarda, örneðin bilek kýrýðýnda yükseltme zararlý olmamakla birlikte, gereksizdir.
Eðer hasta yerde yatýyorsa altýna bir battaniye koyulmalýdýr. Çevrenin sýcaklýðýna göre, terlemeyeceði bir biçimde örtülmelidir. Sýcak günlerde ya çok ince bir örtü örtülmeli ya da hiçbr þey örtülmemelidir. Hastanýn üþümeyecek derecede serin tutulmasý en uygunudur. Hastaya sýcak su þiþeleri ya da termoforla dýþarýdan sýcaklýk vermek genellikle zararlýdýr. Bunlar çok soðuk havalarda ve donmayý önleyecek ölçülerde battaniye yoksa kullanýlabilir. Ancak hastanýn yanmamasý için büyük özen gösterilmelidir. Sýcaklýðý kontrol ederken bunun hastanýn teni üzerinde uzun süre kalacaðý göz Önüne alýnmalýdýr (bir-iki saniyede fazla sýcak olduðu hissedilmeyen bir þey hastanýn derisini, uzun süre temas halinde bulunduðundan, yakabilir}. Normal olarak hastanýn teni sýcaklýða dayanamasa da, bilinçÝi olsun ya da olmasýn yanýðýn oluþtuðunu hissetmeyecektir. En uygunu, dýþarýdan verilen sýcaklýðýn derecesinin vücut sýcaklýðýnýn çok az üstünde olmasýdýr. Isýyla ilgili dikkat edilmesi gereken baþlýca ilke þudur: Fazla sýcaða gerek yoktur ancak vücut sýcaklýðýnýn büyük ölçüde kaybolmasý önlenmelidir.
Eðer týbbi yardým yarým saat içinde gelebiliyorsa ilk yardýmý yapan kiþinin, hastanýn susuzluðunu gidermek dýþýnda yapmasý gereken bir þey yoktur. Ancak hasta bilinçsiz ya da yarý bilinçli ise, mide bulantýsý varsa ya da karýn bölgesinde yarasý varsa herhangi bir sývý verilmemektedir. Soðuk ya da sýcak olmayan su en iyi sývýdýr. Diðer içecekler mide bulantýsýna, hýçkýrýða yol açabilir. Alkollü içkiler de verilmemelidir. Hastalarýn durumu çeþitlilik gösterdiðinden verilmesi gereken sývý miktarý için belirli bir kural yoktur. Eðer týbbi yardýmýn gelmesi gecikiyorsa baþta yalnýzbir kaç damla verilmelidir. Hastanýn isteðine baðlý olarak bu yarým bardaða kadar artýrýlabilir. Büyük kan kaybý olduðunda hasta genellikle susuzluk hisseder ve kýsa aralýklarla su içmek ister. îlk yardýmý yapan kiþi hastanýn kusmayacaðý dozlarda ve aralýklarda su vermelidir. Hasta kusar ya da bulantý baþlarsa sývý verilmemelidir. Eðer týbbi yardým gelemiyor ya da gecikiyorsa 15 dakikada bir içine yarým çay kaþýðý yemek sodasý ve yarým çay kaþýðý sofra tuzu koyulmuþ yarým bardak su verilmelidir. En geç bir saat içinde týbbi önlemlerin alýnmasý gereklidir.
Konu: Þok Nedir ve Þok Anýnda Neler Yapýlmalý? (Okunma sayýsý 310 defa)
Gösterim: 655 -
