Maliye Bakanlýðý, otomotivde hem Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), hem de Motorlu Taþýtlar Vergisi (MTV) sistemini deðiþtirmeye hazýrlanýyor.Sanayi ve Ticaret Bakanlýðýnýn yeni satýlan araçlarýn ruhsatýna gram/kilometre þeklinde emisyon salýnýmý yazýlmasý zorunluluðunu getirmesinin ardýndan, emisyon salýnýmý motorlu araçlarýn vergilendirilmesinde de ana unsurlardan biri haline getiriliyor.
AA muhabirinin edindiði bilgiye göre, Maliye Bakanlýðý, otomotiv sektöründe yeni vergileme rejimine yönelik teknik bir çalýþma yapýyor. Baþta Avrupa ülkeleri olmak üzere dünya uygulamalarýnýn da irdelenerek, rapor haline getirildiði bu çalýþmada, motor silindir hacmine dayalý mevcut ÖTV ve MTV sisteminin yerini iki bileþenli vergilemeye býrakmasý üzerinde duruluyor.
Ekonomi Koordinasyon Kuruluna da sunum yapýlan teknik çalýþmaya göre, motor silindir hacmi yeni dönemin vergi sisteminde de var olacak. Ancak, yeni sistemde motor silindir hacminin yanýna ''emisyon salýnýmý'' da gelecek. Bu çerçevede gerek Özel Tüketim Vergisinde, gerekse Motorlu Taþýtlar Vergisinde yeni vergi sisteminin temelini ''motor silindir hacmi emisyon salýnýmý'' oluþturacak.
-EMÝSYON SALINIMINA FARKLI ORANLAR-Yeni sistemin uygulanmasýna dönük çeþitli alternatifler üzerinde durulurken, genel kabul gören görüþe göre, Özel Tüketim Vergisinde yine motor silindir hacmine, elektrikli araçlarda da motor gücüne dayalý gruplar bulunacak.
Bugünkü deðerlere göre gruplamaya gidilirse, otomobiller motor silindir hacmi 1.600 cm3'ü geçmeyenler, motor silindir hacmi 1.600 cm3'ü geçen, fakat 2.000 cm3'ü geçmeyenler ve motor silindir hacmi 2.000 cm3'ü geçenler þeklinde yine 3 ayrý kategoride sýnýflandýrýlacak.
Ancak, her kategoride, emisyon salýnýmýyla ilgili farklý deðerler buna göre düzenlenmiþ vergi oranlarý bulunacak. Özel Tüketim Vergisi de, ''motor silindir hacmi ve emisyon salýnýmý'' baz alýnarak tahsil edilecek.
Motorlu Taþýtlar Vergisi de, motor silindir hacmi ve emisyon salýnýmýna göre belirlenecek. MTV'de bu iki unsurun yanýna yaþ sýnýflamasýnýn girip girmeyeceði ise çalýþmalar sonucunda netleþecek.
-ÇEVREYE DUYARLILIK-
Konuyla ilgili AA muhabirine bilgi veren bir üst düzey Maliye yetkilisi, Avrupa ülkelerinin emisyonu ön plana alarak otomotiv vergi sistemlerinde ardarda deðiþikliðe gittiklerini belirtti. Ýngiltere gibi ülkelerin sistem deðiþikliðini yeni araçlardan baþlattýðýný ve mevcut araç parkýný koruduðunu kaydeden Maliye yetkilisi, þöyle konuþtu:
''Avrupa ve diðer ülke uygulamalarýna da tek tek bakarak, Türkiye'ye uygun yeni bir sistem oluþturma çabasý içindeyiz. Bu çevreye duyarlý bir vergileme sistemi olacak. Ancak þu aþamada yürütülen hazýrlýklar, sonuçta teknik bir çalýþmadýr. Bu çalýþmalar devam edecek. Seçimden sonra da konu mutlaka gündeme gelecek. Siyasi irade istediðinde, teknik çalýþma hemen hükümetin önüne konulacak.
Kyoto Protokolü de bu alanda yeni bir düzenlemeyi gerekli kýlýyor. Bugün trafikteki araçlarýn emisyon salýnýmý bütün dünyada giderek önem kazanan bir konu. Motor silindir hacmi, 1950-1960'larda uygulanmaya baþlanmýþ. Çünkü o dönem vergilemede baþka bir ölçü yoktu. Sonraki süreçte Avrupa'da ve diðer ülkelerde emisyon salýnýmý, çevreci vergiler devreye girdi. Türkiye'de de gerek Özel Tüketim Vergisinde, gerekse Motorlu Taþýtlar Vergisinde bu çerçevede bir düzenlemeye gidileceðini düþünüyoruz.
Bu çerçevede yürüttüðümüz teknik çalýþmada 2 faktör yanyana getiriliyor. Örneðin (1.600-2000 cc3 araçlarda, emisyon salýnýmý þu olursa, vergi oraný bu olacak) denilecek. Burada kesinlikle ne yeni bir vergi getiriliyor, ne de vergi artýþýna gidiliyor. Sadece çevreye duyarlýlýk anlayýþýyla emisyon salýnýmýný da esas alan 2 bileþenli bir vergileme planlanýyor.''
-ELEKTRÝKLÝ ARAÇLAR NE KADAR ÇEVRECÝ?-Ayný yetkili, Özel Tüketim Vergisinde elektrikli araçlarla ilgili düzenlemenin uygulamaya konulduðunu, Motorlu Taþýtlar Vergisinde de bu tür düzenlemeye gidileceðini bildirdi.
Elektrikli araçlarýn çevreci araçlar olarak tanýtýldýðýna iþaret eden Maliye yetkilisi, ''Elektrikli araçlarýn sýfýr emisyonlu olduðu görüþüne katýlmýyoruz. Elektrikli aracýn kullandýðý elektriðin üretiminde dýþarýya emisyon verilmiyor mu? Kömürle çalýþan bir termik santralin ya da diðer santrallerin çevreye hiç emisyon salmadýðý söylenebilir mi'' diye sordu.
Bu arada çeþitli araþtýrmalara göre, tüm dünyada artan araç kullanýmý çevre kirliliðine ve sera gazlarýnýn (metan, ozon, karbon monoksit ve karbon dioksit) emisyonuna neden oluyor.
Dünyada her yýl motorlu taþýtlarýn 900 milyon ton karbon dioksit (CO2) yaydýðý belirtiliyor. Daha önce yapýlan ölçümlerdeki trendin sürmesi halinde 2050 yýlýna kadar global motorlu taþýtlar emisyonunun yüzde 60'ýna Ekonomik Ýþbirliði ve Kalkýnma Teþkilatý (OECD) ülkeleri sebep olacak.
CO2 emisyonundaki artýþ üzerine baþta AB ülkeleri olmak üzere birçok OECD üyesi ülke, motorlu taþýtlarýn vergilendirilmesinde geleneksel silindir hacmi, yaþ, aðýrlýk gibi spesifik ölçüleri terk ederek, araçlarýn yaydýðý karbon dioksit miktarýný esas almaya baþladý. Bu uygulamanýn yakýn gelecekte AB'nin ortak politikasý haline gelmesi bekleniyor.
Avrupa Birliði de, Kyoto Protokolünün öngördüðü þekilde binek otomobillerinin neden olduðu CO2 emisyonunun azaltýlmasý için çevreci araçlarýn satýþýný teþvik ediyor. Yapýlan araþtýrmalara göre, karbon CO2 emisyonunun yaklaþýk yüzde 28'i ulaþtýrmadan, ulaþtýrma kaynaklý emisyonun da yüzde 84'ü karayolu ulaþtýrmasýndan kaynaklanýyor. Bunun yarýsýndan fazlasý da binek otomobiller tarafýndan gerçekleþtiriliyor.
AB Direktifleri doðrultusunda yeni araçlarýn CO2 emisyonu, 2012 yýlýnda ortalama kilometrede 160 gramdan 130 grama düþürülecek ve Kyoto Protokolünün öngördüðü kilometrede 120 gram hedefine yaklaþýlacak.
AB'de, 2012'de yeni üretilen araçlarýn yüzde 65'i, 2013 yýlýnda yüzde 75'i, 2014 yýlýnda yüzde 80'i ve 2015'den sonra tamamý Direktif ile düzenlenen ortalama sýnýr olan 130 grama uyumlu olacak.
Halen 27 AB üyesi ülkeden 17'si (Avusturya, Belçika, Güney Kýbrýs, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Ýrlanda, Letonya, Lüksemburg, Malta, Hollanda, Portekiz, Romanya, Ýspanya, Ýsveç ve Ýngiltere) binek otomobillerde kýsmen ya da yakýt tüketimine göre vergi uyguluyor. Bunlarýn 15'i elektrikli araçlar için vergi teþvikleri sunuyor.
Türkiye'de ise mevcut sistemde motorlu taþýtlarýn vergilemesinde, araçlarýn ''silindir hacmi'' ve ''yaþ'' esas alýnýyor. Silindir hacmi arttýkça araçlarýn vergi miktarý artýyor, yaþ arttýkça da vergi miktarý azalýyor.
Motor gücü yüksek olan araçlarýn daha fazla vergi ödemesi çevresel bir unsur olarak ön plana çýkarýlmak istense de, bu sisteme çevre kirliliðine daha fazla neden olan yaþlý araçlarýn daha düþük miktarda vergilendirildiði eleþtirileri yapýlýyor.
Memurlar