Gönderen Konu: Genel Olarak Bilinmesi Gereken Trafik Kurallarý  (Okunma sayýsý 7527 defa)

0 Üye ve 1 Ziyaretçi konuyu incelemekte.

Nurþen

  • Yeni Üye
  • *
  • Ýleti: 17
  • Cinsiyet: Bayan
Genel Olarak Bilinmesi Gereken Trafik Kurallarý
« : 14 Nisan 2010, 20:26:46 »

Neden Emniyet Kemeri?

Bu yansýda emniyet kemeri kullanýlmadýðýnda ortaya çýkan riskleri ve ikinci çarpýþma kavramýndan söz edeceðiz.

Emniyet kullanmadýðýmýzda en küçük bir kazada bile nelerle karþýlaþabileceðimizi öðrenmek istiyorsanýz bu konuyu can kulaðýyla dinleyin lütfen.

Tüm gücünüzle koþtuðunuzu düþünün. Eðer size iki adým uzaklýkta aniden bir duvar önünüzde belirirse durabilir misiniz?

Bu durum sizin saatte 25 km hýzla seyrederken önünüzdeki aracýn herhangi bir þeye çarpmasýyla karþý karþýya kalacaðýnýz durumla aynýdýr.

Karþý karþýya kaldýðýnýz böylesi bir durumda aracýnýz ya ani ve sýký bir fren yaparak ya da öndeki araca çarparak durur. Peki ya siz? Eðer emniyet kemeri kullanmýyorsanýz aracýnýz durmuþ olmasýna raðmen, siz ve araç içindeki yolcularýn bedenleri ayný hýzla yol almaya devam eder. Ta ki direksiyon, torpido veya ön cam sizi durduruncaya kadar.

Ýþte böylesi durumlarda uygun þekilde kullanýlan emniyet kemeri, sizi “ikinci çarpýþmadan” korur. Nedir ikinci çarpýþma? Yansýdaki þekilde de görüldüðü üzere, çarpýþmalar veya ani frenleme sonucunda duran araçta hareket halindeki bedenlerin duramayarak aracýn torpido, ön cam, direksiyon ve benzeri kýsýmlarýna çarpmalarýdýr.

Emniyet kemeri kullanýlmamasý durumunda kazazedelerde meydana gelen yaralanmalarýn ana sebebi “ikinci çarpýþma” ya da bir diðer tabirle “beden çarpýþmasý”dýr.

Emniyet kemeri kaza veya ani fren durumunda, araçla ayný hýza sahip bedeninizin yine araçla ayný anda durabilmenizi saðlayarak, vücudunuzu araç içinde çeþitli yerlere çarpmamanýzý saðlayarak, yaralanmalarý önler.

 Ne Zaman ve Nerede Emniyet Kemeri ?

 Emniyet kemerinin nerede ve ne zaman kullanýlmasý gerektiði konusunda çok yanlýþ inançlar bulunmaktadýr. Burada bu konu üzerinde duracaðýz.

Sizce neden insanlar þehir içinde emniyet kemeri kullanmak istemezler?

Genel olarak sürücüler emniyet kemerlerini, uzun süreli ve özellikle de þehirlerarasý olan yolculuklarda kullanmayý yeðlerler. Özellikle de araçlarýnýn maksimum hýzýný denemek için en uygun mekan olarak gördükleri otoyollarý kullanacaklarý yolculuklar öncesinde, emniyet kemerlerini adeta bir otomobil yarýþçýsý edasýyla takarlar.

Oysa ki araþtýrmalar þehir içi yollardaki kaza riskinin, þehirlerarasý yollar veya otoyollara oranla çok daha yüksek olduðunu göstermiþtir. Bu da çok doðaldýr. Çünkü araç yoðunluðunun çok olduðu ve buna ek olarak yaya hareketlerinin de sýkça görüldüðü þehir içi yollarda kaza riskinin yüksek olmasý beklenen bir sonuçtur. Yansýdaki tablo þehir içi, þehirlerarasý ve otoyollar arasýndaki kaza riski kýyaslamalarýný içermektedir. Görüldüðü gibi otoyollarda 1 olan kaza riski þehirlerarasý yollarda 3 iken þehir içi yollarda 5 olmaktadýr. Bu sonuç þehir içi trafiði içinde emniyet kemeri kullanýlmamasýnýn ne derecede hatalý olduðunu göstermektedir.

Ayrýca sürücülerin emniyet kemerini süratin yüksek olduðu yollarda ve daha çok uzun süreli yolculuklarda kullandýklarýna deðinmiþtik. Bu tür alýþkanlýklara sahip sürücüler emniyet kemerini aþýrý hýz yaparken kendilerini güvence altýna alan bir araç olarak görürler. Bir yere kadar bu doðru olarak kabul edilebilir. Ancak yüksek hýzlarda meydana gelen çarpýþmalarda, emniyet kemeri her ne kadar sürücü ve yolcularýn bedenlerini koltuða sabitleyerek korumaya çalýþsa da araçlarda oluþacak hasarlar çok aðýr olacaðý için insanlarýn yaralanmamalarý imkansýz olacaktýr.

Zaten araþtýrmalar emniyet kemerinin etkinliðinin 80 km/saat’ten sonra son derece sýnýrlandýðýný göstermektedir. Yine araþtýrmalar, emniyet kemeri kullanýmýnýn özellikle düþük hýzlarda ve düþük çarpýþma hýzlarýnda, yani þehir içlerinde daha koruyucu olduðunu söylemektedir.

Oysa ki sürücüler daha çok yüksek hýzlarda seyrederken, emniyet kemerini nazarlýk gibi üzerlerinde bulundurmayý önemsemektedirler.

Böylesi gerçekler karþýsýnda sorulabilecek “nerede ve ne zaman emniyet kemeri ?” sorusuna verilebilecek en doðru cevap “her yerde ve her zaman” olmalýdýr.

Emniyet Kemeri ve Önlenen Riskler

 Emniyet kemeri kullanýldýðýnda hangi riskleri ortadan kaldýrabiliriz? Þimdi bunu tartýþacaðýz.

Siz de belki emniyet kemeri kullanmayanlardansýnýz. Bu konuyu iþledikten sonra hala emniyet kemeri kullanmazsanýz kendinize bir kastýnýz var diyebiliriz.

Aracýnýzla seyrederken, herhangi bir tehlike karþýsýnda aniden fren yapmak veya kazadan kaçýnamayarak çarpýþmak durumunda kalabilirsiniz.

Böylesi bir durumda aracýnýz durduktan sonra; eðer emniyet kemeri kullanmýyorsanýz, bedeniniz frenleme veya çarpýþma öncesi aracýnýzýn sahip olduðu hýzla yoluna devam edecektir. Ancak konumunuza göre araç içinde çeþitli yerlere çarpacak, sizin yaralanmanýza hatta ölümünüze yol açacaktýr.

Emniyet kemeri kullanmayan sürücüler yansýda da görmekte olduðunuz gibi genellikle göðüs kafesi ve karýn bölgelerini direksiyona çarpmaktadýrlar. Bu çarpýþmalarda iç organlarda büyük tahribatlar meydana gelmektedir. Bu tahribatlar, iç kanamalar ve çeþitli travmalar baþta olmak üzere ölümlere yol açabilmektedir.

Yapýlan araþtýrmalar, emniyet kemeri kullanýlmamasý durumunda 30 km/saat hýzda olan çarpýþmalarda vücutta oluþan hasarý 1 birim olarak tanýmlarken, 50 km/saat olan çarpýþmalarda bu hasar 9 katýna çýkmaktadýr. Emniyet kemeri kullanýldýðýnda ise böylesi bir hasar oluþumu söz konusu olmamakta veya büyük oranda engellenebilmektedir.

Ayrýca istatistikler emniyet kemerinin oluþan kazalarýn istenmeyen sonuçlarý üzerindeki çarpýcý etkilerini açýkça ortaya koymaktadýr.

Örneðin emniyet kemeri kullanýmý, kaza sonrasý özel araçlar içinde meydana gelen ölümleri % 45, aðýr yaralanmalarý ise % 50 azaltmaktadýr.

Emniyet kemerinin ayný hususlarda hafif kamyon sürücüleri üzerindeki etkileri ise daha çarpýcýdýr. Çünkü emniyet kemeri kullanýmý araç içi ölümlerini % 60, aðýr yaralanmalarý ise % 65 azaltmaktadýr.

Ölümle sonuçlanan kazalarda oluþan yaralanmalar incelendiðinde yoðunlaþma, % 48 ile baþ-boyun yaralanmalarý, % 37 ile göðüs-karýn-kalça yaralanmalarý ve % 8 ile omurga ve göðüs duvarý yaralanmalarý üzerinde oluþmaktadýr.

Emniyet kemeri kullanýmý bu olumsuz etkileri asgariye indirmekte son derecede etkin bir role sahiptir.

Emniyet Kemerinin Doðru Kullanýmý

Emniyet kemeri ne zaman fayda yerine zarar verebilir? Birlikte bu konuyu ayrýntýlý bir þekilde inceleyelim.

Emniyet kemerinin emniyetli kullanýmý konusundaki bilgilerinizi test etmek için iþte size bir fýrsat.

Emniyet kemeri ani frenleme veya çarpýþma durumlarýnda oluþan yaralanma ve ölüm olaylarýný önlemeye yönelik kullanýlan bir güvenlik ekipmanýdýr.

Emniyet kemerinin çalýþma prensibi, frenleme veya çarpýþma anýnda sürücü veya yolcu üzerine etkiyen kuvvetin, kemer aracýlýðýyla vücuda yayýlarak etkisiz hale getirilmesini saðlamaktýr. Böylelikle vücut koltuða sabitlenmiþ olur. Bunun sonucunda da çarpmalardan kaynaklanan yaralanma ve ölümler önlenmiþ olur. Ancak bu sadece emniyet kemerinin doðru kullanýmý sonucu mümkün olabilmektedir.

Peki emniyet kemerinin doðru kullanýmý nasýl olacaktýr?

Emniyet kemeri vücudunuzu iki ayrý hat üzerinden kavrar. Bunlardan birisi omuzdan ve göðüs kafesi üzerinden geçen çapraz hattýr. Diðeri ise belimizin hemen altýnda leðen kemiði üzerinden geçen hattýr.

Emniyet kemeri, sürücü veya yolcu üzerine etkiyen kuvveti göðüs kafesi ve leðen kemiði aracýlýðýyla gövdemize yayar.

Þimdi emniyet kemerinin yanlýþ kullanýmý olur mu? Diye sorabilirsiniz.

Elbette ki olur. Nasýl mý? Þimdi hep birlikte görelim. Yansýda da gördüðünüz gibi baðladýðýmýz emniyet kemeri göðüs kemiðinin üzerinden geçecek þekilde çapraz olarak gövdemizi sarmalýdýr.

Eðer, emniyet kemeri göðüs kemiðinin biraz yukarýsýndan veya biraz aþaðýsýndan geçecek olursa, etkiyen kuvveti kaburgalara iletir. Kaburga kemiklerinin yeterli dirence sahip olmamalarý kýrýlmalarýna sebep olabilir. Böylesi bir durum göðüs kafesi içindeki kalp ve akciðer gibi hayati organlarýn tahribatýna sebebiyet verebilir.

Benzer bir durum emniyet kemerinin gövdemizi tutan diðer kýsmý içinde geçerlidir.

Emniyet kemeri gövdemizi alttan leðen kemiði üzerinden sarmalýdýr. Emniyet kemerinin leðen kemiðinin biraz yukarýsýndan geçmesi durumunda karýn boþluðunda yer alan mide, karaciðer ve baðýrsaklar gibi organlar direkt olarak yoðun bir basýnç etkisi altýnda kalacaktýr. Tabi ki bu durum söz konusu organlarda büyük tahribata sebep olacaktýr.

Bu ayrýntýlara dikkat edilmediðinde, emniyet kemeri kullanýlmamasý durumunda kötü sonuçlarla karþýlaþmak mümkün olabilmektedir.

Ayrýca emniyet kemeri kullanýmý esnasýnda yansýda da sýralanmýþ olan diðer hususlara da dikkat edilmesi gerekmektedir.

Emniyet kemeri ile bedeniniz arasýnda elbette ki giysileriniz dýþýnda hiç bir þeyin bulunmamasýna dikkat ediniz. Örneðin emniyet kemeri altýnda bulunabilecek†cüzdan ve benzeri bir nesne, sizin hafif atlatýlabilecek durumlarda dahi yaralanmanýza veya oluþabilecek yaralanmanýn þiddetinin artmasýna sebep olabilir.

Emniyet kemerinin sýkýca baðlý olup olmadýðýný kontrol etmeniz gerekmektedir. Aksi takdirde eðer çarpýþma veya ani frenleme halinde emniyet kemeriniz gereken sýkýlýkta gövdenizi kavramýyorsa, baþta baþýnýz ve göðüs kafesiniz olmak üzere, gövdenizi araç içinde çeþitli yerlere çarpmanýz hatta ön camdan dýþarý fýrlamanýz kaçýnýlmaz olacaktýr.

Emniyet kemeri takmýþ olmanýn her þeyi bitirdiðine ve sizi her durumda koruyacaðýna inanýyorsanýz yanýlýyorsunuz demektir.

Eðer koltukta gövdenizin sýrt kýsmýný tamamen koltuða yaslamýþ olarak oturmuyorsanýz yanlýþ bir kullaným vardýr. Yana yatýk olarak oturuyorsanýz veya aracýnýzýn koltuk ayarýný, oturuþ þeklinizi bozacak þekilde yanlýþ yapmýþsanýz, sizi sorunlar bekliyor demektir.

Çünkü böylesi durumlarda, emniyet kemeri; etkiyen kuvveti gövdenizin dirençli bölgeleri yerine (göðüs kemiði, leðen kemiði) o anki oturuþ þekliniz doðrultusunda nereye denk gelirse oraya aktaracaktýr. Bu da herhangi bir ani fren veya çarpýþma söz konusu olduðunda, sizin emniyet kullanýyor olmanýza raðmen yaralanmanýza sebep olacaktýr.

Doðru Olmayan Gerçekler-1

Emniyet kemeri kullanma konusunda bazý yanlýþ inançlar üzerinde duracaðýz.

Ýnsanlarýn kendi kendilerini nasýl kandýrdýðýnýn bir örneðini görmek ister misiniz?

Gerçekle uzaktan yakýndan alakasý bulunmayan ve emniyet kemeri kullanmamayý tercih edenlerce tabiri caizse uydurulmuþ hayali gerçekler vardýr.

Kimi sürücüler þehir içlerinde emniyet kemeri takmayý alýþkanlýk haline getirmemiþlerdir. Ayrýca bu insanlarýn, düþük hýzlarda meydana gelen çarpýþmalarda maruz kalýnan kuvvetten ve emniyet kemerinin bu durumlarda yaralanmalarý önleyici etkisinden de haberleri yoktur.

Neden emniyet kemeri kullanmadýklarý sorulduðunda cevaplarý “Þehir içlerinde emniyet kemeri kullanmýyorum. Çünkü ben, düþük hýzlarda çarpmaya dayanýrým.” olmaktadýr.

Ýþte tam bu noktada yansýda da görmekte olduðunuz ve Almanya’da yapýlan bir araþtýrmanýn sonucu sunulabilir. Bu araþtýrma sonucuna göre þehir içi yollardaki hýz limiti olan 50 km/saat gibi, sürücülerimizce fazla önemsenmeyen bir hýzla kafa kafaya çarpýþmada sürücünün karþý karþýya kalmýþ olduðu kuvvet tam 4 tondur.

Düþünebiliyor musunuz? 4 tonluk bir kuvvetle ön cama veya direksiyona çarptýðýnýzý.

Eðer hala bu bilgiler ýþýðýnda dahi, ben düþük hýzdaki çarpýþmalarda etkiyen kuvvete dayanýrým diyebilecek ve emniyet kemeri kullanmamakta ýsrar edecek bir sürücüye söylenebilecek tek þey “ kendini aldattýðýdýr”.

Böylesi kiþilere bol þans dilemekten baþka çare yoktur. Çünkü hayatlarýný saðlýklý bir þekilde sürdürebilmeleri için buna çokça ihtiyaçlarý olacaktýr.

Doðru Olmayan Gerçekler - 2

Bir kaza anýnda emniyet kemeri takmamak bize avantaj saðlar mý acaba? Gelin bu sorunun bilimsel açýklamalarýný birlikte görelim.

Emniyet kemeri takmayanlarýn öne sürdüðü gerekçeleri öðrenmek ister misiniz?

Emniyet kemeri kullanmayan sürücülerin büyük bir bölümü, kaza sonrasýnda kemer sebebiyle araçtan çýkamamaktan çekindikleri için emniyet kemeri kullanmadýklarýný söylemektedir.

Ancak bunu ileri sürerken sanýrým yansýda da deðinilmiþ olduðu gibi kaza sonrasý araçtan çýkabilmek için bilinçleri açýk ve yaralanmamýþ olmalarý gerektiðini unutmaktalar.

Varsayalým bir kaza oldu ve kaza esnasýnda emniyet kemeri kullanmýyordunuz. Emniyet kemeri kullanmamaktaki amacýnýz neydi? Kaza sonrasý araçtan çýkabilmek.

Peki, emniyet kemersiz olarak onca kuvvete maruz kalýp, kafanýzý ve gövdenizi araç içinde neresi rast gelirse çarptýktan sonra, üstünüzü baþýnýzý silkeleyip araçtan çýkabileceðinizi mi düþünüyorsunuz?

Eðer böyle düþünüyorsanýz yanýlýyorsunuz. Böylesi durumlar ancak filmlerde olmaktadýr. Gerçek hayatta karþýlaþtýðýnýz olaylarý ne yeniden yaþabilmekte ne de bu olaylarda dublör kullanabilmektesiniz.

Ayrýca þu noktayý da göz ardý etmeyiniz. Kaza sonrasýnda bulunabileceðiniz en güvenli ortam yine aracýnýzýn içidir. Emniyet kemeri kullanmamanýz durumunda büyük bir olasýlýkla çarpýþma esnasýnda vücudunuza etkiyen kuvvetin etkisiyle ön camdan araç dýþýna fýrlarsýnýz.

Þimdi, yansýda da görmekte olduðunuz çok çarpýcý bir gerçeðe parmak basmak istiyorum.

Emniyet kemeri kullanmaksýzýn karýþtýðýnýz bir kazada, eðer çarpýþma etkisiyle araç dýþýna fýrlama durumunuz söz konusu ise, bu kaza sonucunda ölme riskiniz tam 25 kat artmaktadýr. Evet evet yanlýþ duymadýnýz tam 25 kat.

Yani kaza sonrasý araçtan çýkabilmek için takýlmayan emniyet kemeri, kaza esnasýnda sizin aracý terk etmenize ve büyük olasýlýkla da ölmenize neden olacaktýr.

Doðru olmayan gerçekler - 3

Emniyet kemeri takmayanlarýn öne sürdüðü gerekçeleri çürütmeye devam ediyoruz.

Kaza sonrasýnda hadi yangýn çýkarsa kemer araçtan çabuk çýkýlmasýna engel olur mu? Bu sorunun ilginç cevabýný birlikte inceleyelim.

Kimi sürücüler kaza sonrasý oluþabilecek yangýn ve benzeri durumlarda araçtan derhal kaçabilmek için emniyet kemeri kullanmamakta ýsrarcý olmaktadýrlar.

Ancak yansýda yer alan istatistiki veriye göre bu tür kazalar, yani araçta patlama, alev alma gibi durumlarýn yaþandýðý kazalarýn binde birler mertebesinde olduðunu göstermektedir.

Bu durumda þu açýða çýkmaktadýr ki böylesi bir amaç doðrultusunda hareket ederek emniyet kemeri kullanmamak “pire için yorgan yakmak” tan baþka bir þey deðildir.

Ayrýca þu husus kesinlikle unutulmamalýdýr. Kemer kullanmamasý sonucu kaza esnasýnda pek çok darbe almýþ kiþinin býrakýn araçtan çýkmayý, týbbi yardým olmaksýzýn belki de yaþamasý mümkün olmayacaktýr.

Doðru Olmayan Gerçekler - 4

 Þimdi de modern bir gerekçeye geldik: Hava yastýðý. Acaba hava yastýðý olan araçlarda emniyet kemeri kullanýlmasa da olur mu?

Otomobil fabrikalarý hava yastýðý koyduklarý araçlarda niçin hala emniyet kemeri kullanýyorlar? Bunun bir gerekçesi olabilir mi?

Son yýllarda emniyet kemeri kullanmayan sürücülerin en önemli bahaneleri, araçlarýnda hava yastýðý bulunuyor olmasýdýr.

Ancak gerçekler yansýda görüldüðü gibi sürücülerin iddialarýndan farklýdýr. Hava yastýklarý sadece ve sadece emniyet kemeri ile birlikte kullanýldýklarýnda yarar saðlayan ekipmanlardýr. Emniyet kemeri kullanýlmadýðý durumlarda devreye giren hava yastýðý sürücüye faydalý olmak yerine onun ölümüne dahi neden olabilir. Çünkü hava yastýklarý çarpýþma algýlandýktan sonra çok kýsa sürede ve büyük bir basýnçla þiþmektedir.

Yani emniyet kemerinin kullanýlmadýðý bir kazada devreye giren hava yastýðý, sürücünün baþýný ve gövdesini araç içinde herhangi bir yere çarpmasýný engelleyebilir. Ancak ayný çarpma etkisi, bu kez de hava yastýðý ile sürücünün baþý ve gövdesi arasýnda olur. Hatta böylesi durumlarda hava yastýðý sürücünün nefes almasýný engelleyerek boðulmasýna dahi yol açabilir.

Ayrýca hava yastýklarý devrilme, savrulma gibi bir çok kazada ve ani frenleme durumlarýnda çalýþmamaktadýr.

Þu nokta kesinlikle göz ardý edilmemelidir. Hava yastýklarý emniyet kemerleri ile birlikte verimli olan yardýmcý güvenlik sistemleridir ve kesinlikle tek baþlarýna koruyucu deðildirler.

 Hava Yastýklarý ve Etkileri

 Hava yastýðý ve emniyet kemeri birbirlerini nasýl tamamlarlar konusunu ele alacaðýz þimdi.

Hava yastýðýnýn þiþtiði bir kazaya rastladýnýz mý hiç?

Hava yastýklarý son yýllarda hemen hemen tüm araçlarda standart hale gelen ve emniyet kemerinin görevini tamamlayýcý olarak çalýþan güvenlik ekipmanlarýdýr.

Hava yastýklarý araçlarýn çeþitli yerlerine yerleþtirilmiþ olan algýlayýcýlara baðlý olarak çalýþýr. Herhangi bir çarpýþma anýnda, algýlayýcýlardan aldýklarý sinyaller doðrultusunda hava yastýklarý 0.1 ile 0.4 saniye içerisinde þiþerler.

Hava yastýklarýnýn ana görevleri sürücü veya yolcunun baþý ve gövdesi ile direksiyon ve aracýn iç ön kýsmý arasýnda bir tampon görevi yapmaktýr.

Araþtýrmalar hava yastýðýnýn emniyet kemeri ile uygulanmasý sonucunda kazalarda meydana gelen yaralanma ve ölümler üzerinde çok olumlu etkileri vardýr. Yansýda da görmekte olduðunuz sonuçlar bu olumlu etkilerin en güzel göstergeleridir.

Hava yastýklarý ve emniyet kemeri kombinasyonunun ciddi kafa yaralanmalarýný % 75 oranýnda, ciddi göðüs yaralanmalarýný ise % 66 oranýnda azalttýðý belirlenmiþtir.

Ancak hava yastýklarý tek baþlarýna meydana gelen ciddi kafa yaralanmalarýný sadece % 23 oranýnda azaltabilmektedir. Bu durum hava yastýklarýnýn emniyet kemerlerine yardýmcý güvenlik sistemleri olduklarýný ispatlamaktadýr.

Hava Yastýklarý ve Getirdiði Riskler

Bu yansýda hava yastýklarýnýn hatalý kullanýmý ne tür risklere yol açar konusunu ele alacaðýz.

Her teknoloji gibi hava yastýðý da yanlýþ kullanýldýðýnda bazý riskler taþýmaktadýr. Bu yansýyý incelediðimizde bu riskleri çok açýk olarak öðrenebileceksiniz.

Hava yastýklarý, kazalarýn ölüm ve yaralanma gibi istenmeyen sonuçlarýný azaltabilmek amacýyla kullanýlan güvenlik sistemleridir. Hava yastýklarýnýn hatalý kullanýlmasý durumu dýþýnda tehlikeli olmalarý pek söz konusu deðildir.

Peki nedir bu hatalý kullaným ?

Hava yastýklarý, emniyet kemerlerine yardýmcý olmalarý maksadýyla geliþtirilmiþ sistemlerdir. Bu yüzden eðer ki emniyet kemeri olmaksýzýn tek baþýna kullanýlýrlarsa yansýda da görmekte olduðunuz istenmeyen bazý olaylara sebep olabilirler.

Hava yastýklarý çarpma sonrasý, çok kýsa bir süre içinde yüksek basýnçla aniden þiþerler. Ýþte bu esnada eðer sürücü veya yolcu emniyet kemeri kullanmýyorsa, hava yastýðý basýnçla þiþerken kiþinin baþ ve gövdesinde þiddetli darbeler oluþmasýna neden olabilir. Bunun sonucunda da yaralanmalar hatta ölümler söz konusu olabilir.

Bu duruma ilave olarak, emniyet kemeri kullanmayan kiþi eðer çarpýþma esnasýnda bilincini kaybetmiþse þiþen hava yastýðý bu kiþinin boðulmasýna sebep olabilir. Ancak görüldüðü gibi bu risk unsurlarý hava yastýðýnýn emniyet kemeri ile birlikte kullanýlmamasý durumunda söz konusu olmaktadýr. Bunun dýþýnda hemen hiç bir risk unsuru barýndýrmamaktadýr.

Zaman zaman þiþen hava yastýðýnýn patlamasý sonucu ölüme yol açabileceðinden söz edilmektedir. Ancak bu çok küçük bir ihtimal sonucu olabilecek bir geliþmedir.




Nurþen

  • Yeni Üye
  • *
  • Ýleti: 17
  • Cinsiyet: Bayan
Ynt: Genel Olarak Bilinmesi Gereken Trafik Kurallarý
« Yanýtla #1 : 14 Nisan 2010, 20:27:44 »
Durma-Frenleme Nedir?

  Bu kýsýmda, durmanýn ne anlama geldiði ve güvenli bir duruþ için nelerin yapýlmasý gerektiðini göreceðiz.

Bir çok sürücü durma ve fren yapma kurallarýna uymadýðý için kaza yapmaktadýr. Durma ve frenlemeye iliþkin bilgiler, güvenli yolculuklar için yaný baþýmýzda olmalýdýr.

Durma, bir aracýn fren sistemi kullanýlarak hýzýnýn sýfýrlanmasýdýr. Trafikte, yer ve konum deðiþtirmek için hareket haline geçmek, ne kadar sýk yapýlan bir eylemse, durmakta bu hareketi sona erdirmek için o sýklýkla baþvurulan bir eylemdir. (Yansý-1)

Durma gereksinmesi, baþlayan bir yolculuðu bitirmek, için ya da hareket halindeyken güvenlik gerekçesiyle ortaya çýkar. Bu; beklenmedik bir cismin, aracýn önümüze çýkmasý ya da trafikte seyir halindeyken trafik kural ve iþaretlerine uymak nedeniyle olabilir.

Diðer bazý durumlarda ise, diðer yol kullanýcýlarýn (yaya-sürücü-yolcu) davranýþlarý nedeniyle de ‘durmak’ kaçýnýlmaz ve ertelenmez bir sonuç olabilir. Ýþte tüm bu nedenlerle, ‘aracýnýzý durdurmak’ zorunda kalabilirsiniz. Durma eyleminde, hangi algýlama-karar verme ve hareket etme süreçlerinden geçildiðini biraz sonra konuþacaðýz.

Bütün bu süreçlerde, sürücünün rolünü de deðerlendireceðiz. Ancak öncelikle, aracýnýzdan beklenenlerle iþe baþlamak yararlý olacaktýr.

(Yansýyý göstererek, konuþmaya devam edilecek.)

 Araçlardaki ‘güvenli bir fren sisteminden’ beklenenler þunlar olabilir:

(Yansýda, ilk þýk açýk, diðerlerinin üstü kapalý. Daha sonra, takip eden þýklar, konuþma sýrasý gelince açýlýp, devam edilecek.)

Taþýtý mümkün olan en kýsa mesafede durdurabilmeli: Evet. Aracýnýzýn fren sistemi, verilen komuta uygun olarak çalýþmalý ve hareketi sonlandýrabilmeli. Burada söz konusu olan, ayný hýzda iki ayrý aracý kýyaslayýp, daha kýsa mesafede durabileni güvenli ilan etmek deðildir. Geliþen teknolojiler, ayný yol ve lastik þartlarýnda ve ayný hýzda, frenleme mesafesini kýsaltan dikkate doðar bir avantaj yaratamamýþlardýr. Öyleyse belirtilen, aracýn fren sisteminin o þartlar altýnda kendisinden teknik olarak beklenen performansý sergileyebilmesidir. Ancak bu þartlar altýnda, “güvenli fren sistemi”nden söz etmek olasýdýr. (Yansý-1/a)
Taþýtý uygun bir ivmeyle (ivme yerine baþka bir kelime olabilir mi?) yavaþlatmalý: Kullanýlmakta olan fren sistemlerinin temel iþlevi, istenen bir ivme seviyesi ile aracý kaydýrmadan, yavaþlatarak durdurmaktýr. Bu deðerler hafif araçlar (binek araçlarý) için minumum 5.8 m/sn², aðýr taþýtlar için 4.5 m/sn²’dir.
Park durumunda taþýtý sabitlemelidir: Bir taþýttaki ikinci fren sistemi, el freni olarak bilinen park freni sistemidir. Park freni bir taþýtý yaklaþýk %16 eðimli yolda tutabilmelidir.
 Frenlemeye Ýliþkin Önemli Bilgiler

Bu kýsýmda, frenlerle ilgili olarak bilmemiz gereken temel bilgileri inceleyeceðiz.

Sorunsuz bir fren sisteminin nasýl olacaðýný bilmek kendinize ve baþkalarýna yardýmcý olmanýzý saðlayacaktýr.

Bilindiði gibi, ayak ve el frenleri mekanik olup, kural olarak arka tekerler üzerinde etkilidir. Yolculuk öncesinde ya da yolculuk sýrasýnda, aracýnýzdaki fren donanýmýyla ilgili þu hususlara dikkat etmek yararlý olacaktýr: (Yansý-2)

Fren yaðýnýn seviyesi normal olmalýdýr. Fren yaðý tüketilen bir þey deðildir. Bir azalma olmasý, herhangi bir arýza olduðu anlamýna gelir.
Fren çubuklarý yüksek basýnca dayanýklý olmalý ve sert bir fren yapýldýðýnda kýrýlmamalýdýr.
Frenin basma noktasý fazla düþük olmamalýdýr. Eðer fren pedalýna, döþemeye doðru yarýdan fazla basabiliyorsan, fren tatminkar deðil demektir.
Pedalýn seviyesi, kuvvetli bastýðýn halde daha aþaðý gitmemelidir. Eðer yavaþ yavaþ aþaðý doðru gidiyorsa, sistem bir yerlerden yað kaçýrýyor demektir. (Yansý-2/a)
Fren pedalýnda yaylanma hissedilmemelidir. Eðer, pedal basma noktasýnda yaylanýyorsa, büyük olasýlýkla fren sistemine hava girmiþ demektir.
Fren lambalarý çalýþýr durumda olmalýdýr. Yaptýðýnýz frenleme hareketinden, arkada sizi izleyen sürücüleri haberlendiren ilk þey fren lambalarýdýr. Bunlarýn çalýþmamasýnýn, ne tür olumsuz sonuçlar yaratacaðýný düþününüz.
El freni çalýþýr durumda olmalýdýr. Yokuþ bir yerde, arabayý hareketsiz durdurabilmeli ya da el freni çekiliyken arabanýn hareket etmesini engelleyebilmelidir. (Yansý-2/b)
Frenlerin tekerler üzerindeki etkisi eþit olmalýdýr. Aksi takdirde, sert bir fren kaymaya neden olabilir.
Hava sýcaklýðý sýfýrýn altýnda olduðu zaman, emin olmak için frenleri düþük bir hýzda (Örneðin 30 km/saat) denemek gerekir. Ayrýca, araba yeni yýkanmýþ ve hemen ardýndan parka çekilmiþse, balata ya da kampana üzerinde rutubet ya da buzlanma olabileceðini düþünerek, frene deneme için bir kaç kez basýlmalýdýr.
Fren denemesinin üç amacý bulunmaktadýr: (Yansý-2/c)

Frenlerin tuttuðunu kontrol etmek,
Fren mesafesini kontrol etmek,
Frenlemede aracýn yana çekmediðini kontrol etmek.
Fren denemesi yaparken arkada araba bulunmamasýna özen gösterilmelidir.

 Durma Mesafesi

Burada ele alacaðýmýz konu durma mesafesini etkileyen faktörlerdir.

Kaza yapýlmýþ kesimlerdeki fren izleri neyi anlatýr acaba?

 Durma mesafesi ya da “emniyetli durma mesafesi”, bir aracýn ve sürücüsünün, önünde beklenmedik bir geliþme olduðunda, durma için gerekli olan mesafe olarak tanýmlanýr.

Bu mesafe, iki temel parçadan meydana gelir. Bunlar; (1) Reaksiyon Mesafesi ve (2) Frenleme Mesafesidir. Bu iki mesafenin toplamý “durma mesafesini” verir.

Reaksiyon mesafesi, durmayý gerektirecek bir tehlikenin görülmesi, algýlanmasý ve frene basýlmasý anýna kadar geçen sürede kat edilen yola karþýlýk gelir. Reaksiyon mesafesi genel olarak üç þarta baðlý olarak deðiþkenlik gösterebilir. Bunlar:

Hýz
Sürücünün fiziki ve ruhsal durumu
Sürücünün konsantrasyonudur.
Elbette, saydýklarýmýz içinde en önemlisi ‘hýz’dýr. Hýz tek baþýna, reaksiyon süresinde alýnacak mesafeyi etkilediði gibi, sürücünün durumu ve konsantrasyonunun getirebileceði kýsýtlarý da daha da olumsuzlaþtýrýr.

Diðer yandan frenleme mesafesini de etkileyen faktörler bulunmaktadýr. (Yansý-3/a)

Bunlar ;

Hýz
Yolun eðimi,
Yolun yüzeyi,
Lastiklerin durumu gibi faktörlerdir.
Frenleme mesafesi, bu faktörlere baðlý olarak ifade edilmektedir. Hiç þüphesiz, yine en önemli faktör ‘hýz’dýr. Çünkü, hýzýn ikiye katlanmasý frenleme mesafesini tam dört kat artýracaktýr. (Yansý-3/b) Bunlarý da, ileride daha ayrýntýlý konuþacaðýz. Diðer yandan, araç çeþitleri (binek aracý – aðýr taþýt) ve yükleme biçimlerinin de frenlemeyi etkilediði doðrudur. Ancak, biz bu deðiþkenleri ileriki bölümlerde tartýþacaðýz.

 Reaksiyon Mesafesini Etkileyen Faktörler

Hýz, sürücünün ruhsal ve fiziksel durumu ile konsantrasyonu ne ölçüde hýzlý reaksiyon gösterebileceðimizi belirler. Haydi birlikte reaksiyon mesafemizi inceleyelim.

Günün hangi saatinde araç kullanýrken kendinizi daha uyanýk ve dikkatli hissediyorsunuz?

Reaksiyon Mesafesini etkileyen faktörleri, þimdi sýrasýyla konuþalým.

Reaksiyon mesafesini etkileyen üç faktör vardýr. Bunlar ;

Taþýtýn hýzý
Sürücünün yaþý
Trafiðe konsantrasyonudur (Yansý-4)
Hýz: Basit bir hesaplamayla hýzýn etkisini anlatalým. Ortalama reaksiyon süresi 1 saniye olarak alýndýðýnda, bu sürede kat edeceðiniz mesafe, hýzýnýz 36 km/saat ise 10 metre, 72 km/saat ise 20 metre olur. Ayrýca, artan hýzlarda sürücülerin algýlama yeteneklerinde azalmalar olduðu ve hýzýn ayrýca reaksiyon sürelerini de artýrdýðýný söyleyebiliriz. (Yansý-4/a)
Sürücünün fiziki ve ruhsal durumu: Sürücünün; yaþý, yorgunluðu ve alkol vb. madde kullanýp kullanmamýþ olmasý reaksiyon süresini etkileyecektir. Sanýldýðýnýn aksine, gençlerin çok erken reaksiyon vermesi buna karþýlýk yaþlýlarýn geç kalmasý bütünüyle doðru deðildir. Çoðu kez, reaksiyon trafikte deneyim ile ilgilidir. Bir þeyin görülmesi ne kadar önemliyse, onun tehlike olarak algýlanmasý ve durmaya karar verilmesi de en az onun kadar önemlidir. Ýþte özellikle bu ikinci kýsýmda, deneyimli sürücülerin (35-55 Yaþ) daha kýsa sürede algýlama yaptýklarý bir gerçektir. Durum ne olursa olsun, bu sürenin 1 saniyeden kýsa olmasý düþünülmemelidir. Yaþlýlýk, yorgunluk ve alkol kullanýmý gibi nedenlerle bu süre artmaktadýr. Bütün bu süre artýþlarý, mesafe artýþlarýna neden olacaktýr. (Yansý-4/b)
Konsantrasyon: Sürücünün yola, yol çevresine ve trafik durumuna konsantre olmasý, reaksiyon süresini etkileyecektir. Az önce, sürücünün durumuna baðlý olarak belirtilen durumlar, elbette konsantrasyonu da olumlu ya da olumsuz etkileyecektir. Burada yeni olarak belirtilecek konu, yol ve çevresinin etkisidir. Çok ýþýklý ya da tersine aydýnlatmasýz bir ortam sürücüyü görüþ ve algýlamada yanýlgýlara düþürecektir. Karar verme süresinin uzamasý, benzer þekilde, reaksiyon mesafesini uzatacaktýr. (Yansý-4/c)

Fren Mesafesini Etkileyen Faktörler -1

 Þimdi, reaksiyon mesafesini etkileyen faktörlerden sonra frenleme mesafesini etkileyen faktörleri inceleyeceðiz.

Bu faktörleri bilmek frenleme mesafenize baðlý olarak güvenli sürüþe yönelik ipuçlarý verecektir.

“Frenleme mesafesi”, aracýn frenleme sýrasýnda aldýðý yola karþýlýk gelmektedir. Bu mesafeyi de etkileyen faktörler vardýr.

Fren mesafesinin uzunluðu, aracýn seyir anýndaki hýzýna, yolun yüzeyine, yolun eðimine, fren ve lastiklerin durumuna göre deðiþir. Elbette, fren yapma biçiminizin de etkisi söz konusudur. Bunun etkisi, direkt hesaplamaya alýnabilecek bir etki deðildir.

Ancak, hepimiz biliyoruz ki, pedala pompalayarak basma ya da gaz pedalýndan ayaðý çekip, sonradan frene basýlmasý mesafeyi etkileyecektir. Ancak bütün bunlar imkanýnýz olduðunda baþvurabileceðiniz güvenli önerilerdir.

Fren mesafenizi, en fazla etkileyen faktör, kuþkusuz “hýzýnýzdýr”. Þimdi açýklayacaðým üzere, bu etki çoðumuzun tahminlerinin de üzerindedir. Hýzýnýz 35 km/saat’den, 70 km/saat’e çýkardýðýnýzda, yani ikiye katladýðýnýzda, fren mesafeniz önceki hýzdaki mesafeye göre tam dört kat artacaktýr. (Yansý-5/a)

Hýzýnýzý 35 km/saat’den, 105 km/saat’e çýkardýðýnýzda, yani üçe katladýðýnýzda, durma mesafesi bu kez, inanamayacaksýnýz, tam dokuz misli artar.

Yol eðiminin etkisini hepiniz biliyorsunuz. Yokuþ aþaðý durma mesafeniz, diðer tüm þartlar aynýysa, yokuþ yukarý durma mesafenizden daha uzun olacaktýr. Yani, yokuþ aþaðý iniþlerde, daha da dikkatli olmamýz gerekiyor. (Yansý-5/b)

 Fren Mesafesini Etkileyen Faktörler-2

 Fren Mesafesi’ni etkileyen faktörleri incelemeyi sürdürüyoruz.

Yol yüzeyi ve lastikler fren mesafesini nasýl etkilemektedir? Bu konuyu burada tartýþmak yolculuklarýnýzda yol yüzeyleri ve lastikler konusunda daha duyarlý olmanýzý kolaylaþtýracaktýr.

Yol yüzeyi durma mesafesini etkilemektedir. Lastiklerinizle, yol yüzeyi arasýnda iyi bir tutuþun saðlanmasý önemlidir. Örnek verecek olursak, kaymak asfalt diye belirttiðimiz “asfalt beton” kaplamalý yollarda fren mesafesi, bizim kara yollarýmýz da daha sýk karþýlaþtýðýmýz mýcýrlarý üzerinde görülen-pürüzlü yüzeye sahip, “sathi kaplama” yollardaki fren mesafesinden daha kýsadýr. Farkýnda mýsýnýz, sürüþ kolaylýðý, konfor her zaman lehimize sonuç vermiyor. Daha farklý yerlerde de konuþtuk, belki de konuþacaðýz, yol yüzeyinde su birikmesi, buz ya da kar olmasý yine fren mesafesini uzatan faktörlerdir.

Burada, pratikte karþýlaþtýðýmýz bazý durumlara göz atmak faydalý olacaktýr. Bunlar, kaplamalý olmayan banketlerde sürüþün getireceði sorunlardýr. Asfalt kaplamalý yolda ilerlerken, fren yapmaya baþladýðýnýzda, deðiþik nedenlerle kaplamasýz bir bankete kayma durumunuz çýkarsa: (Yansý-6)

Hepiniz biliyorsunuz, asfalt ve çakýllý banketin sürtünme katsayýlarý ve lastik tutuþlarý farklýdýr. (Yansý-6/a) Hýzýnýza baðlý olarak, böyle bir deneyim, aracýnýzýn dengesini bozup, sizi savurur. Hiç unutmayýn, fren ve durma mesafelerinizde bu durumdan etkilenecektir.

Öyleyse, imkanlar dahilinde, durma eyleminin, asfalt kaplama üstünde baþlatýlýp, bitirilmesine özen gösteriniz. Buna baðlý olarak, herhangi bir nedenle (yol çalýþmasý vb.) granüler (çakýl) malzemenin yol yüzeyinde bulunmasýnýn, fren mesafenizi olumsuz etkileyeceðini unutmayýnýz. Özellikle, bu tür yol yüzeylerinde daha dikkatli olmak gerekiyor. Kaymayý kolaylaþtýran diðer yol yüzeyi durumlarýnýn (rögar kapaklarý, yaðlar vb.) farkýnda olmak ayrýca önem taþýyacaktýr.

Bu arada, lastiklerden de bahsetmek yerinde olacaktýr. Kabak lastik diye belirttiðimiz, diþ derinlikleri azalmýþ ya da yok olmuþ lastiklerin yolu kavramasý ve tutuþu da azalacaðýndan, frenlemeyi zorlaþtýracaðý gibi mesafeyi de uzatacaktýr. (Yansý-6/b)

Frenlerin durumunu daha önce konuþmuþtuk. Fren sistemi iyi çalýþmayan bir aracýn, bütün diðer tehlikelerin yanýnda fren mesafesini de uzatacaðýný söyleyebiliriz.

 Reaksiyon, Fren ve Durma Mesafeleri

Durma mesafesinin yol yüzeyiyle iliþkisini inceleyelim þimdi de.

Her zaman olduðu gibi, bu önemli konu hakkýnda da bilgi ve beceriye sahip olduðumuzda, trafik güvenliðini saðlamýþ olacaðýz.

 

Hatýrlayacak olursak buraya kadar, durma mesafesinin; reaksiyon ve fren mesafelerinin toplamýndan meydana geldiðini gördük. Bu mesafelere, ayrý ayrý etkileyen faktörleri deðerlendirdik. Þimdi, konuþtuklarýmýzý, bir tablo ve grafik üzerinde izleyelim.

Yansýdaki grafik gösterimde, deðiþik hýzlarda, reaksiyon mesafeleri ile, ýslak ve kuru asfalt yüzeyler için frenleme ve ikisinin toplamý olarak ‘durma mesafeleri’ verilmektedir.

Hýza baðlý olarak, durma mesafeleri artýþ gösterirken; incelediðimiz gibi, ayný hýz deðeri için ýslak yüzeylerde durma mesafesi, kuru yüzeylere göre daha uzun olmaktadýr.

 ABS Frenlerinin Özellikleri

 ABS sistemi artýk gündelik dile girdi ama gerçekten bu sistemin özellikleri ne imiþ bir bakalým.

Aracýnda ABS sistemi olan bir çok sürücü bu sistemin ayrýntýlý özelliklerini bilmiyor. Bu konudaki bilgilerinizi geniþletmek için. iþte size bir fýrsat.

Arkadaþlar; ABS’yi özellikle panik halinde ani frenlemelerde, frenleme anýnda tekerleklerin kilitlenmesini önleyen fren sistemi olarak tanýmlayabiliriz. (Yansý-8)

Bildiðiniz gibi, yeni model araçlarda var olan bu sistemin sürücülere avantaj saðladýðý ve kýsa mesafelerde durmaya yardýmcý olduðu söylenmektedir. Bu doðru deðildir. Eðer bir avantaj söz konusuysa, bu mesafe de deðil, tekerleklerin ani frenlerde kilitlenmesinin ortadan kalkmasýyla güvenlikte söz konusudur. Ancak, diðer yandan, hepimiz biliyoruz ki, bu frene sahip birçok araç sürücüsü, arabasýnýn özelliklerini fazla abartýp, daha fazla hýzlar ve daha yakýn takipler yapýyorlar. Yani, bir yerde kazandýklarýný, diðer bir yanda, tehlikeleri davet ederek kaybediyorlar. (Yansý-8/a)

ABS frenler çalýþýrken, fren pedalýnda bir ara boþluk hissedilir, bu sistemin tekerler üzerindeki etkisinin uygulanmasý ve býrakýlmasý ile ilgilidir. Bu durum normaldir. ABS frenlerin devre dýþý kalmasý, ön panelde bir lamba ile sürücüye bildirilir. Lütfen unutmayýn, ABS devre dýþý kalsa bile, normal frenleriniz çalýþmaya devam edecektir.

Sýklýkla sorulan bir baþka soru da þudur: ABS frenlere sahip araçla, virajlarda, ýslak yüzeylerde ya da çakýl vb. malzemeli yollarda daha hýzlý gidebilir miyim? Maalesef ‘hayýr’ ABS, olumsuz yüzeylerde daha iyi yol tutuþu saðlamaz ya da virajda fazla hýzda yol platformunda kalmanýza yardým etmez. (Yansý-8/b)

ABS, baþka nelere yardým edemez? ABS, fizik yasalarýný tersine çeviremez. Örneðin, ýslak yol yüzeyindeki önümüzdeki aracý yakýn takip ederken, ortaya çýkabilecek bir frenleme durumunda, ABS’nin size yararý olmayacaktýr.

Dönüþlerde, köþeler içinde frenleme ABS ile bir alýþkanlýk olmalý mý? Hayýr. Lütfen, doðru giderken frenleme yapmaya her zaman olduðu gibi gayret ediniz. (Yansý-8/c)

Yüksek sesle sorulmayan, ancak hep akýlda tutulan bir baþka soru: ABS ile bazý sürüþ alýþkanlýklarýmý deðiþtirmeli miyim? Daha az dikkatle bile sürebilirim? Hayýr, hayýr. ABS yalnýzca, acil durumlarda, yalnýzca bir özel konuda yardým saðlamaktadýr. Bu hiçbir zaman savunucu ve kurallara uygun sürme alýþkanlýðýnýzý deðiþtirebileceðiniz anlamýna gelmemelidir.

Sorulara devam edelim. Bir panik durma anýnda, kayma halinde, ABS bana nasýl yardýmcý olmaktadýr? Daha önce söylediðimiz gibi, sistem tekerleklerin kilitlenmesini önlemektedir. Bu da size; o an için, aracýnýzý daha güvenli yönetme imkaný tanýmaktadýr. Bu güven, size her tehlikede direksiyonunuzla gerekli manevralar yapacaðýnýz anlamýna gelmemektedir. Olumsuz yol koþullarýnda, hele hýzlý gidiyorsanýz, ABS’niz olsa bile bu, lastiklerinizin iyi tutuþ saðlayacaðý ve kazadan kaçýnacaðýnýz anlamýný taþýmamalýdýr.

Bir son sor, belki de en önemlisi. ABS frenlerle nasýl güvenli araç kullanýrým? Bunun cevabýnýn karmaþýk olacaðýný bekliyorsunuz. Oysa yanýlýyorsunuz. Cevap çok basit ve açýk: ABS’nin devreye girmesine gerek kalmadan araç kullanýrsanýz, güvenli sürüþ yapmýþ olursunuz. Hýzýn izin verilen limitler içinde tutulmasý, iyi ve dikkatli bir gözlem ve yakýn takip yapýlmamasý neticesinde, ABS’ye gereksinmeniz olmayacaðýný düþünebilirsiniz. Güvenli ve savunucu sürücülük teknik ve yaklaþýmlarý ile ABS’ler devreye girmeyeceklerdir.

Nasýl Fren Yapmalý?

Nerede, nasýl, ve ne zaman fren yapmalýyýz sorularý, þimdiki konumuzu oluþturuyor.

Ýçinizde gerçekten fren yapmayý bilen kaç kiþi vardýr dersiniz?

Bir motorlu aracýn hýzýnýn azaltýlmasý için, iki normal yöntem bulunmaktadýr: (Yansý-9)

a) Gaz pedalýndaki basýncý azaltarak, motor kompresörü ile aracýn yavaþlatýlmasý;

b) Frenlerin kullanýlmasý

Frenleme, araç üzerine etkileri nedeniyle tehlikelidir. Frenleme altýnda, aracýn arkasý yukarý kalkma eðilimine girer, aðýrlýk ön tekerlekler üzerinde ileri ve aþaðýya doðru atýlýr. Bu durum, istenmeyen bir aðýrlýk daðýlýmýný ortaya çýkaracaktýr. Bu daðýlýmla; direksiyon aðýrlaþýr, özellikle arka aks (tekerlekler) üzerinde genel stabilite azalýr.

Açýklamaya çalýþtýðýmýz bu olumsuzluklarý azaltmak için, sürücü þu kurallara dikkat etmelidir ; (Yansý-9/a)

Frenleme mutlaka düz yol (alignman) üzerindeyken yapýlmalý, bir viraj alýrken ya da bir kayma anýnda yapýlmamalýdýr.
Yol yüzeyinin durumuna göre, fren basýncýnýzýn deðiþmesine izin verin.
Sert bir fren için kuru, sýký ve kaba bir yol yüzeyinin varlýðýný ararken, yumuþak ve kaygan yüzeylerde yumuþak bir frenlemeyi tercih ediniz.

Bu yol yüzeyinin, yolculuðun her anýnda gözlenmesini gerekli kýlmaktadýr.

3) Bir tepeden aþaðýya , iniþ eðimiyle inerken, frenlemeyi özellikle doðru yol kesimlerinde yapýnýz, virajlarda ve köþelerde mümkün olduðunca yumuþak frenleme yapýnýz. Yavaþlamanýn ilk aþamalarýnda, düþük viteslere geçme gereðinizi unutmayýnýz. (Yansý-9/b)

Virajlarýn ve köþelerin önceden doðru deðerlendirilmesi, frenleme ihtiyacýný ortadan kaldýrabilecektir. Ancak buna raðmen, giriþ hýzýnýn doðru seçilmemesinden, güvenli bir durumda olmadýðýnýzý hissederseniz:

i) ayaðýnýzý yavaþça gaz pedalýndan çekin;

ii) eðer hýz hala fazla ise, yavaþça frene basýnýz.

iii) Eðer aracýn gerisi, yukarýdaki iki davranýþýnýzýn birinde, denge durumunu kaybederse, direksiyonla düzeltmeye çalýþýn.

 Takip Mesafesi Neden Önemlidir?

Bu kýsýmda daha az frene basmak ve takip mesafesini korumak için hangi kurallara uyulmasý gerektiði üzerinde duracaðýz.

Takip mesafesini kurallara uygun bir þekilde korumayý öðrendiðimizde maddi ve manevi bir çok kazancýmýz olabilir.

 

Frenlemeyi konuþurken, 'takip mesafesinden' de söz etmek uygun olacaktýr. Bu nedenle, isterseniz bu kýsýmdaki sözlerimizi, frenleme ihtiyacýmýzý az hissedeceðimiz, takip mesafesi açýklamasýyla bitirelim.

Önünüzdeki araçla olan mesafenizin ne olmasý gerektiðini bilmek karýþýk gelebilir. Bir temel yaklaþýma göre, hýzýnýz sürüþ anýnda ne ise, önünüzdeki araçla aranýzda býrakmanýz gereken mesafe onun metre karþýlýðý olmalýdýr. Örneðin 90 km/saat hýzla gidiyorsanýz, 90 metre mesafe býrakmanýz gibi. Ancak bu yaklaþým, özellikle þehirler arasý yollarda uygun olabilir. Þehir içlerindeki, trafik yoðunluðu ve göreceli olarak düþük hýzlar, bu mesafeyi hýzýn metre cinsinden yarýsýna eþit bir deðere çekebilir. Örneðin 40 km/saat hýzla gidiyorsanýz, 20 metre mesafe býrakmanýz gibi. (Yansý-10)

Bununla beraber, karayollarýnda araç kullanýrken, daha açýk ve uygulamasý daha kolay bir yaklaþým daha vardýr: "Üç saniye kuralý" (Yansý-10/a)

Önündeki arabanýn yanýndan geçip gittiði, yol kenarýnda bir direk, aðaç ya da bir iþaret belleyin.

Önünüzdeki araç bu nesneyi geçer geçmez, içinizden, "binbir, biniki ve binüç" olarak saymaya baþlayýn. Eðer binüçe gelmeden önce, seçtiðin yere varýrsan, aracýný önündeki araçla çok yakýn sürüyorsun demektir. Mesaj gayet açýktýr: "Ayaðýnýzý gaz pedalýndan çekiniz."

Önünüzde giden aracýn fren yapmaya baþladýðýný yanan arka fren lambalarýndan görüp, sizin de frene baþvurmanýz arasýnda geçen zaman 1 saniyedir. Bu sürede; (Yansý-10/b)

Hýzýnýz 50 km/saat ise, aracýnýzýn alacaðý yol 15 metre;

Hýzýnýz 70 km/saat ise, aracýnýzýn alacaðý yol 20 metre;

Hýzýnýz 90 km/saat ise, aracýnýzýn alacaðý yol 25 metre

olacaktýr.

Zincirleme çarpýþmalar, sürücülerin çoðunlukla önlerindeki aracý çok yakýn takip etmelerinden ve zamanýnda fren yapamadýklarýndan meydana gelmektedir.

Baþýnýzý kaldýrýp, imkan olduðunca kuyruðun en baþýndaki aracýn hareketlerini izlemek, bir þekilde erken bir uyarý almak gibidir. Bu takdirde frene baþvurmak için daha güvende olabileceðiniz bir zaman ve mesafe kazanmýþ olursunuz. Ani durma þaþkýnlýklarýna düþmemiþ olunur.

Unutulmamasý gereken bir diðer nokta da, bu tür ani duruþlarda, imkan dahilinde arkadan gelen sürücüyü ayrýca uyarmak için dörtlü flaþörlerin yakýlmasýnýn yararlý olacaðýdýr. Bir diðer önlemde, özellikle sürüþ þeridinizin iyice saðýna yaklaþarak durmayý gerçekleþtirmektir. Fren yapmaya hazýrlýklý olmak, ayaðýnýzýn gaz pedalýndan çekilmesi, kuþkulu takiplerde iþe yarayacaktýr.



GoogleTagged - Etiketler

 

Benzer Konular

  Konu / Baþlatan Yanýt Son Ýleti
1 Yanýt
65526 Gösterim
Son Ýleti 31 Mart 2010, 22:27:04
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
4796 Gösterim
Son Ýleti 02 Nisan 2010, 08:50:55
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
78164 Gösterim
Son Ýleti 02 Nisan 2010, 08:53:01
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
4697 Gösterim
Son Ýleti 06 Nisan 2010, 09:11:32
Gönderen: Engellioto
1 Yanýt
113870 Gösterim
Son Ýleti 12 Nisan 2010, 12:02:03
Gönderen: Nurþen
0 Yanýt
14449 Gösterim
Son Ýleti 09 Nisan 2010, 20:28:48
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
4210 Gösterim
Son Ýleti 29 Ekim 2010, 15:35:00
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
5900 Gösterim
Son Ýleti 13 Mart 2011, 15:03:46
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
16259 Gösterim
Son Ýleti 13 Mart 2011, 22:41:38
Gönderen: Engellioto
0 Yanýt
786 Gösterim
Son Ýleti 24 Þubat 2017, 15:34:00
Gönderen: Engellioto