Konu : Özürlü Kiþilere Yönelik Saðlýk Hizmetlerinin
Sunumuna Ýliþkin Genelge/ 47308
GENELGE 2010/79
Ýlgi : 05.06.2008 tarih ve 2008/43 sayýlý Genelge.
Bilindiði üzere, 12 Eylül 2010 tarihinde "Halk Oylamasý"na sunularak kabul edilen 5982 sayýlý "Türkiye Cumhuriyeti Anayasasýnýn Bazý Maddelerinde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanun" hükümleriyle Anayasamýzýn 10 uncu maddesine eklenen fýkralarda yer alan; "Kadýnlar ve erkekler eþit haklara sahiptir. Devlet, bu eþitliðin yaþama geçmesini saðlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alýnacak tedbirler eþitlik ilkesine aykýrý olarak yorumlanamaz." hükmü ve "Çocuklar, yaþlýlar, özürlüler, harp ve vazife þehitlerinin dul ve yetimleri ile malûl ve gaziler için alýnacak tedbirler eþitlik ilkesine aykýrý sayýlmaz." hükmü ile özürlüler lehine pozitif ayrýmcýk içeren ayrýcalýklar tanýnmasýnýn eþitlik ilkesine aykýrý olmayacaðý anayasal güvence altýna alýnmýþtýr.
Bu itibarla, özürlü bireylerin ve özel ihtiyaç grubunda yer alan kiþilerin saðlýk hizmeti taleplerinin, beklentilerinin tam ve sürekli karþýlanmasý, saðlýk hizmeti talep eden özürlü kiþilerin bu ihtiyaçlarýnýn durumlarýna uygun ortamlarda, hýzlý, verimli ve maðdur edilmeden karþýlanarak, saðlýk bakým kalitesinin yükseltilebilmesine yönelik olarak aþaðýdaki hususlarýn açýklanmasýna ihtiyaç duyulmuþtur.
1) Özürlülere yönelik saðlýk hizmeti sunumunda Bakanlýðýmýzýn 2010/73 sayýlý “Poliklinik Hizmetlerinde Öncelik Sýrasýna Ýliþkin Genelgesi” hükümlerine uygun olarak hareket edilecektir.
2) Özürlü saðlýk kurulu raporlarý, Özürlülük Ölçütü, Sýnýflandýrmasý ve Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmelik ekinde yer alan Ek-3 sayýlý formda gösterilen formata uygun olarak ve Ek-4'te yer alan Özür Durumuna Göre Tüm Vücut Fonksiyon Kaybý Oranlarý Cetveli doðrultusunda yetkili hastanelerce eksiksiz ve doðru olarak düzenlenecektir.
3) Özürlülere yönelik saðlýk hizmetlerinin verildiði saðlýk kuruluþlarýnýn iç ve dýþ mekanlarýnýn mimari ve çevresel düzenlemelerine iliþkin olarak;
a) Düzenlemelerin TSE Standartlarýna uygun olarak yapýlmasý,
b) Ortak alanlarda ve asansörlerde her özür grubundaki kiþilerin algýlayabileceði þekilde yazýlý, sesli ve görsel yönlendirmelerin yapýlmasý,
c) Asansör, tuvalet, lavabo, müracaat bankosu v.b. gibi ortak alanlarýn her özür grubuna hitap edecek þekilde düzenlenmesi, tekerlekli sandalye transferini kolaylaþtýracak ve tekerlekli sandalye manevrasýna imkan verecek þekilde gerekli görülen alanlarýn tutunma barlarýyla desteklenmesi suretiyle düzenlemelerin yapýlmasý,
d) Görme özürlüler için ortak alanlarda takip izi oluþturulmasý,
e) Saðlýk kuruluþlarýnda, özürlülerin ve yakýnlarýnýn kendilerine tanýnan öncelikleri belirten tabelalarýn kolayca görebilecekleri yerlere asýlmasý, söz konusu bilgilere görme özürlülerin ulaþmalarýný teminen braille alfabesinin de kullanýlmasý,
Saðlanacaktýr.
4) Saðlýk kuruluþlarýnda özürlülerin kullandýklarý araçlarýn rahat hareket edebilmesini saðlayacak iç ve dýþ mimari düzenlemeler yapýlacaktýr.
5) Saðlýk kuruluþlarýnda özürlü ve yaþlý hastalara hizmet alýmlarýný kolaylaþtýracak, iþlemlerinde yardýmcý olacak refakatçi personel (hostes hizmeti) temin edilecektir.
6) Ýþitme özürlü hastalarla iletiþimi saðlamak üzere iþaret dili bilen personel istihdam edilecektir.
7) Özürlü vatandaþlarýmýzýn saðlýk kuruluþlarýna kayýt ve kabul iþlemleri yapýlýrken özel durumuna uygun þekilde gerekiyorsa oturmasý saðlanarak iþlemleri yapýlacaktýr.
Özürlü ve kimsesiz hastalarýn baþvurduklarý saðlýk kuruluþundan baþka bir saðlýk kuruluþuna nakli gerektiðinde, imkanlar ölçüsünde transferi saðlanacaktýr.
9) Saðlýk kuruluþunun otoparkýnda özürlü personel ve özürlü hastalarýn araçlarý için yer ayrýlacak ve ayrýlan yer standartlara uygun olarak iþaretlenecektir.
10) Evde bakým hizmetleri kapsamýnda her ilde ihtiyaca cevap verecek sayýda özürlü nakil aracý temin edilerek hizmete sunulacaktýr.
11) Özürlülere sunulan saðlýk hizmetleri konusunda ilgili personel hizmet içi eðitim programlarýna alýnacak ve eðitimlerinin sürekliliði saðlanacaktýr.
Özürlü bireylere saðlýk hizmeti sunan tüm kuruluþlarýmýzda belirtilen hususlar çerçevesinde her türlü tedbirin alýnmasý ve özürlü vatandaþlarýmýzýn maðduriyetine mahal verilmemesi hususlarýnda gereken hassasiyet gösterilecektir.
Ýlgi Genelge yürürlükten kaldýrýlmýþtýr.
Bilgilerinizi ve gereðini rica ederim.
Prof.Dr. Recep AKDAÐ
Bakan
Memurlar
