ÖZÜRLÜLERLE ILGILI 657 SAYILI KANUN ÝLE 5434 SAYILI KANUNDA YAPILAN DEÐIÞIKLIK VE YORUMU
1- 5434 sayýlý Kanunda yapýlan deðiþiklik
5434 sayýlý Kanunun 39'uncu maddesinin (j) bendinde; Sakatlýklarý sebebiyle ilgili mevzuat uyarýnca göreve alýnanlardan en az 15 yýl fiili hizmeti bulunanlarýn istekleri üzerine emekliye sevk edilecekleri hüküm altýna alýnmýþtý.
Diðer yandan bu Kanunun Ek Geçici 22'nci maddesinde; "Sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksýzýn ve 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayýlý Ýþ Kanununun 25 inci maddesine göre tescili yapýlmaksýzýn T.C. Emekli Sandýðýna tabi görevlere giren ve bedensel ve zihinsel yeteneklerindeki eksiklik nedeniyle çalýþma güçlerini en az % 40 oranýnda yitirdiði saðlýk kurulu raporu ile belgelenen ve 15 yýl ve daha fazla fiili hizmeti olanlar da 5434 sayýlý T.C. Emekli Sandýðý Kanununun 39 uncu maddesine, 13/11/1981 tarih ve 2559 sayýlý Kanunla eklenen (j) fýkrasý hükmünden yararlanýrlar." hükmüne yer verilmiþtir.
5335 sayýlý Bazý Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Deðiþiklik Yapýlmasýna Dair Kanunun 3'üncü maddesi ile 5434 sayýlý Kanunun 39 uncu maddesinin (j) bendi; "j) Göreve giriþlerinde, Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmeliðe uygun olarak alýnmýþ ve raporda sakatlýk oraný en az % 40 olanlardan fiili hizmeti 15 yýl olanlarýn istekleri üzerine," þeklinde deðiþtirilmiþtir.
Bu deðiþikliðin gerekçesine baktýðýmýzda; "Maddedeki anlam bozukluðu giderilerek, daha anlaþýlýr hale getirilmesi amaçlanmýþtýr."ifadesi yer almaktadýr.
Bu maddedeki en önemli sorun ek geçici 22'nci maddenin yürürlüðe girdiði tarihten sonraki durumlarý kapsayýp kapsamadýðýdýr. Özellikle bu konuda ciddi sýkýntýlar ve eþitsizlikler bulunmaktadýr. Nitekim Danýþtay 11. Dairesinin E:2000/6618, K:2003/1678 nolu kararýnda; "5434 sayýlý Emekli Sandýðý Kanununun 39/j maddesinde, sakatlýklarý sebebiyle ilgili mevzuat uyarýnca göreve alýnanlardan en az 15 yýl fiili hizmeti bulunanlarýn istekleri üzerine emekliye sevk edilebilecekleri hükme baðlanmýþ, 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanununun 53 üncü maddesi hükmü uyarýnca 27.07.1983 günlü, 18117 sayýlý Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe konulan, Sakatlarýn Devlet Memurluðuna Alýnma Þartlarý ile Hangi Ýþlerde Çalýþtýrýlacaklarý Hakkýnda Yönetmeliðin olay tarihinde yürürlükte bulunan 6 ncý maddesinde, kurum ve kuruluþlarýn çalýþtýrmak zorunda olduklarý sakat elaman sayýsýný ve bunlarý hangi kadrolarda çalýþtýracaklarýný Devlet Personel Baþkanlýðý ile Ýþ ve Ýþçi Bulma Kurumuna bildireceði hususuna deðinilmiþ, 8. maddesinde bu kiþilerin, Ýlk Defa Devlet Memurluðuna Atanacaklara Uygulanacak Sýnav Yönetmeliðinde belirlenen esaslar dairesinde Devlet Personel Baþkanlýðýnca gerçekleþtirilecek sýnav sonucunda atanacaklarý belirtilmiþ, 6 ncý maddesinin son fýkrasýnda da, bu þekilde atananlarýn takip ve kontrolü için bir ay içinde Ýþ ve Ýþçi Bulma Kurumuna bildirileceði kuralýna yer verilmiþtir.
22.09.1983 tarihinde yürürlüðe giren 2889 sayýlý Yasayla ekli 5434 sayýlý Emekli Sandýðý Kanunu'nun ek geçici 22 nci maddesinde ise, sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksýzýn ve 1475 sayýlý Ýþ Kanununun 25 nci maddesine göre tescili yapýlmaksýzýn Emekli Sandýðýna tabi görevlere girenlerin de 5434 sayýlý Yasanýn 39/j maddesi hükmünden yararlanabilecekleri hükme baðlanmýþtýr.
Yukarýda yer verilen mevzuat hükümlerinin birlikte incelenmesinden, sakatlýklarý sebebiyle istihdam edilecek personelin 657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanunu'nun 53. maddesi ve bu madde hükmü uyarýnca yürürlüðe konulan Yönetmelik hükümlerinde yer verilen usul ve yönteme göre göreve alýnanlarýn ancak 5434 sayýlý Yasanýn 39/j maddesinden yararlanabildikleri, 2889 sayýlý Yasayla getirilen düzenlemenin ise, geçici mahiyette olduðu ve ancak bu yasanýn yürürlük tarihinden önce, ilgili mevzuatlarýndan yararlanmaksýzýn göreve baþlatýlanlarý kapsadýðý, bunun geçici bir düzenleme olduðunun, 5434 sayýlý Yasanýn 39/j maddesinde bir deðiþiklik yapýlmamýþ olmasýndan da görüldüðü, nitekim 5434 sayýlý Yasaya "Ek geçici madde" olarak eklenmiþ olmasýnýn da, maddenin belirtilen niteliðinin bir gereði olduðu anlaþýlmaktadýr.
Olayda ise, 2889 sayýlý Yasanýn yürürlük tarihinden çok sonra 1985 yýlýnda iþe girdiði anlaþýlan ve iþe girdiðinde ilgili mevzuattan yararlanmadýðý, baþka bir anlatýmla atamasýnýn yukarýda belirtilen mevzuat hükümleri uyarýnca yapýlmadýðý görülen davacýnýn, 5434 sayýlý Yasanýn 39/j maddesinden yararlandýrýlmasýna olanak bulunmamaktadýr.
Bu durumda, mevzuata aykýrý bulunmayan dava konusu iþleme karþý açýlan davanýn reddi gerekirken, iþlemin iptali yolunda verilen idare mahkemesi kararýnda usul ve yasaya uyarlýk görülmemiþtir.
Açýklanan nedenlerle, davalý idarenin temyiz isteminin kabulüyle, Ankara 3. Ýdare Mahkemesinin 15.12.1999 gün ve E:1999/367, K:1999/1295 sayýlý kararýn bozulmasýna, 14.04.2003 tarihinde oybirliði ile karar verildi." ifadesine yer verilmiþtir.
Sonuç olarak, yasal bir düzenleme yapýlýyor ve yapýlan düzenlemenin gerekçesinde sanki tek sorun anlam bozukluðuymuþ gibi bir yaklaþým sergileniyor. Bu konudaki asýl sorun ek geçici 22'nci maddenin nasýl uygulanacaðý sorunu ile memuriyete girdikten sonra sakatlananlarla ilgili yüzlerce maðduriyet vardýr. Þimdi aklý selim olarak düþünüldüðünde özürlü olarak memuriyete giren bir personel 15 yýlda emekli olabilirken daha sonra bir þekilde özürlü olan ve malüllük hükümlerinden yararlanamayan bir memurun kusuru nedir? Ayrýca, 5434 sayýlý Kanunun ek geçici 22'nci maddesinden bir kýsým personel yararlanýrken bir kýsým personel ise yararlanamamaktadýr. "Anlam bozukluðunu düzeltmekle sorun çözmek Avrupa Birliði müktesebatýnda mý var?!" bilmiyoruz...
2- 657 sayýlý Kanunda yapýlan deðiþiklik
Bu Kanunun 29'uncu maddesiyle 657 sayýlý Kanunun 48 inci maddesinin birinci fýkrasýnýn (A) bendinin (7) numaralý alt bendinde yer alan "vücut veya" ile "veya vücut sakatlýðý ile özürlü" ibareleri, madde metninden çýkarýlmýþtýr.
Þimdi elimizi vicdanýmýza koyarak bu deðiþikliðin kime nasýl bir fayda saðladýðýný düþünelim... Böyle bir deðiþiklik yapýlmasýnýn veya yapýlmamasýnýn toplam faydasý koskoca bir sýfýrdýr. Birazcýk hukuk bilgisi olan birisinin bundan farklý bir sonuç çýkarmasý mümkün deðildir. Þimdi soruyoruz bu deðiþiklik özürlü personele ne saðladý?
Emekli Sandýðý Yönetim Kurulu’nun, 19 Sayýlý yeni kararý:
"5434 sayýlý Kanunun 39/j bendinin uygulanmasýna yönelik olarak;
a) 5434 sayýlý Sandýðýmýz Kanunu’nun 39’uncu Maddesi (j) bendinde yapýlan deðiþikliðin yürürlüðe girdiði 27/04/2005 tarihinden önce sakatlýklarý sebebiyle ilgili mevzuat uyarýnca göreve alýnan iþtirakçilerden, 27/04/2005 tarihinden önce veya sonra en az 15 yýl fiili hizmeti dolduranlarýn istekleri üzerine,
b) Ayný Kanuna 22/09/1983 tarih ve 2889 sayýlý Kanunun 1’inci maddesiyle eklenen Ek Geçici 22’nci Maddesinin Resmi Gazetede yayýmlanarak yürürlüðe girdiði 24/09/1983 tarihinden önce sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksýzýn ve 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayýlý Ýþ Kanununun 25’inci maddesine göre tescili yapýlmaksýzýn T.C. Emekli Sandýðýna tabi görevlere giren ve bedensel ve zihinsel yeteneklerindeki eksiklik nedeniyle çalýþma güçlerini en az % 40 oranýnda yitirdiði saðlýk kurulu raporu ile belgelenen ve 15 yýl fiili hizmeti (hangi tarih itibariyle olursa olsun) dolduran iþtirakçilerin istekleri üzerine,
________________________________________
c) 5434 sayýlý Kanunun Ek Geçici 22. maddesinin yürürlüðe girdiði 24/09/1983 tarihi ile 5335 sayýlý Kanunun 3. maddesinin yürürlüðe girdiði 27/04/2005 tarihleri arasýnda sakatlýklarý sebebiyle ilgili mevzuat uyarýnca göreve alýnmamýþ olanlardan, göreve giriþlerinde sakat/özürlü olduklarý yönünde herhangi bir Saðlýk Kurulu Raporu bulunanlarýn, söz konusu raporlarýnýn Sandýðýmýz Saðlýk Kurulunca;
d) 5434 sayýlý Sandýðýmýz Kanunu’nun 39’uncu Maddesi (j) bendinde yapýlan deðiþikliðin yürürlüðe girdiði 27/04/2005 tarihinden sonra göreve girenlerden, göreve giriþlerinde Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmeliðe göre alýnmýþ ve sakatlýk oranýnýn en az % 40 olduðu yazýlý Saðlýk Kurulu Raporlarýnýn Sandýðýmýz Saðlýk Kurulunca;
1-Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmeliðe uygun olarak alýndýðý;
2-Saðlýk Kurulu Raporunda yazýlý sakatlýk/özürlülüðün Özürlülere Verilecek Saðlýk Kurulu Raporlarý Hakkýnda Yönetmelikte yazýlý oranlardan en az % 40 oranýnda olduðu; belirlenen iþtirakçilerden en az 15 yýl fiili hizmeti bulunanlarýn istekleri üzerine, emekli aylýðý baðlanmasýna, ancak en kýsa zamanda kanuni düzenleme yapýlmasý hususunda giriþimde bulunulmasýna, karar verilmiþtir."
Bu karar, ilgili Kanun maddesinin teknik olarak böyle bir þeye izin vermediðini ancak yine de göreve özürlü olarak girmemiþ olan kiþilerin de en az 15 yýl fiili hizmete sahip olmasý halinde emekli olabileceðini belirtmekte ve Kanuni düzenleme için en kýsa zamanda gerekli giriþimde bulunulacaðý belirtilmektedir.
Konu: 657 Sayýlý Kanun (Okunma sayýsý 93 defa)
Gösterim: 154 -