Otomotiv sektöründeki teknolojik yenilikler, saðladýðý kolaylýklarýn yaný sýra, yabancý terimler nedeniyle kafalarý da karýþtýrýyor.
Teknolojik geliþmeler, hayatýmýzýn her alanýna birçok kolaylýk saðlarken ayný zamanda anlaþýlýrlýðý da güçleþtirebiliyor. Geliþen teknolojiyi yakýndan takip ederek otomobillerine yansýtan firmalar, müþterilerinin beðenisine bilim kurgu filmlerindeki uzay araçlarýný andýran araçlar sunuyorlar.
Bu durum, otomobil alacaklar için teknolojinin son nimetlerine ulaþma fýrsatý sunarken, diðer taraftan ilginç bir sorunu da neden oluyor. Araçlarýn sahip olduðu teknik özellikleri simgeleyen ABS, ASR, EBD, ESP, MSR, HLA, IPS, CDI, TDI gibi onlarca yabancý terim, otomotiv dünyasýný yakýndan takip eden teknoloji meraklýlarý için sorun olmayabilir. Ancak, yeni bir otomobile sahip olma hayalini kuran, ancak otomotiv teknolojisine yakýndan izleme gereði duymayanlar için ise anlaþýlýrlýk sorununa yol açabiliyor.
Hayallerini süsleyen yol arkadaþýna sahip olmak isteyenlerin önce bu terimleri öðrenmeleri gerekiyor. Çünkü, bu terimler hem otomobilin özelliklerini yansýtýyor, hem de bu teknik özelliklere baðlý olarak fiyatýn yükselmesine neden oluyor.
Otomobillerin donanýmlarýný ve teknolojik özelliklerini anlatan ifadeler, yabancý dillerdeki kullanýmlarýna göre kýsaltýldýðý için anlaþýlmasý güçleþiyor. Üstelik, ayný teknik özellikler, üreticiler tarafýndan farklý isimlerle de anýlabiliyor. Ayný özellik, bir otomobil markasýnda farklý, diðer markada farklý isimlendirilebiliyor.
-BULMACA GÝBÝ-
AA muhabirinin derlediði bilgilere göre, yeni model otomobillerde kullanýlan kýsaltmalarýn bazýlarý þu anlamlara geliyor:
ABS: ''Antiblock Brake System''in kýsaltmasý olan ABS, sürücülere, tekerlekler kilitlenmeden fren yapma olanaðý saðlayan, bu sayede aracýn manevra ve kontrol yeteneðini artýrarak sürücüye yardýmcý olan sistemi ifade ediyor.
ESP: Elektronik Stabilite Programý (ESP), sensörler sayesinde otomobilin seyir halinde çizgisini korumasýna, savrulmadan stabil bir þekilde seyrini sürdürmesine yardýmcý olan sistemi anlatýyor.
BAS veya EBA: ''Brake Assist System'' ve ''Emergency Brake Assist''in kýsaltmalarý olan BAS ve EBA, sürücünün fren pedalýna sert basmasý halinde fren gücünün tam olarak devreye girmesini simgeliyor.
MSR: ''Motor Schleppmomenten Regelung''un kýsaltmasý olan MSR, özellikle kaygan zeminlerde, sürücünün ayaðýný gaz pedalýndan çekmesiyle oluþacak kaymayý, motor torkunu kullanarak önlemeye çalýþan sistemin adý.
ASR: ''Anti Schlupf Regelung''un kýsaltmasý olan ve Türkçe'ye antipatinaj sistemi olarak de çevrilebilen ASR, araçta patinaja geçildiðinde çekiþ olan tekerleklere giden gücü kontrol ederek tutunmayý saðlýyor. Bu sistem, bazý markalarda ''EDL-Elektronik Defransiyel Kilidi'' olarak da adlandýrýlýyor.
EBD: ''Electronic Brake Distributor''ün kýsaltmasý olan ''EBD'' sistemi, fren yapýlmasý halinde gücün ön ve arkadaki akslara dengeli þekilde daðýlmasýný ve böylece güvenli fren yapýlmasýna yardýmcý oluyor.
ASC T: ''Elektronik çekiþ kontrol sistemi'' olarak tanýmlanan sistem, aracý seyir halindeyken sensörler aracýlýðýyla sürekli takip ediyor. Bu sistem, bazý markalarda ''TCS'' olarak isimlendiriliyor.
EPB veya APB: Klasik el freninin yerine geçen bu sistemde, el freni, anahtar kontak yuvasýndan çýkarýldýðýnda otomatik olarak devreye giriyor.
SRS: ''Suplementary Restraint System''in kýsaltmasý SRS, ''Airbag''i ifade ediyor. Türkçe'de hava yastýðý olarak kullanýlan sistem, çarpýþma sýrasýnda, çok kýsa bir süre içinde otomatik olarak devreye girerek, sürücü ve yolcularýn korunmasýný saðlýyor.
HLA: ''Yokuþ kalkýþ desteði'' olarak Türkçeye çevrilen teknik, rampada duran aracýn stop ettirilmeden kalkýþýna yardýmcý oluyor.
Tiptronic: Araçlardaki þanzýmanýn manüel ya da otomatik olarak kullanýlmasýný ifade ediyor.
Cruise Control: Otomatik hýz kontrol sistemi olarak tanýmlanan ''Cruise Control'' sürücü tarafýndan devreye sokulduðunda, aracýn hýzý sabitleniyor sistem gaza, frene ya da sistemi çalýþtýran düðmeye yeniden basýldýðýnda devreden çýkýyor. Yeni nesil bazý modellerde kullanýlan, ''Akýllý Cruise Control'' sistemi ise sensörler aracýlýðýyla öndeki araçla olan mesafeyi kontrol ederek aracý yavaþlatýyor. Buna benzer teknolojiler bazý markalarda ''ACC-Adaptif Hýz Kontrol Sistemi'' olarak da adlandýrýyor.
Immobiliser: Bazý markalarýn ''IPS-Akýllý Güvenlik Sistemi'' olarak isimlendirdiði sistem, kontak anahtarýnýn içindeki çip yardýmýyla, kopya kontak anahtarlarýnýn motoru çalýþtýrmasýný önlüyor.
Benzer teknolojiler farklý üreticiler tarafýndan farklý isimlendirildiði için bu örnekleri çoðaltmak da mümkün.
Diðer taraftan araçlarýn motor özellikleri de yine kýsaltmalarla simgeleniyor. Dizel araçlarda kullanýlan ''tdi'' simgesi, otomobilin turbo, dizel ve enjeksiyonlu olduðunu anlatýyor. Daha yeni modellerde kullanýlan ''cdi'' terimi ise ''Common roil diesel injektion''ýn kýsaltmasý anlamýna geliyor. Bu sistem yakýtý püskürtmede kullanýlan farklý yöntemlerle yakýtýn daha iyi yanmasý ve atýk yakýt kalmamasýný saðlýyor.
Motorun ''tsi'' özellikli olmasý turbolu ve hava kompresörlü motor, ''fsi'' olmasý ise yakýt katmanlý homojen motor anlamýna geliyor. Ayrýca, bazý firmalar ürettikleri motorlara Zetec, Duratec, Duratorq, VVT, VVTI gibi özel isimler de veriyorlar.
Konu: Otomobillerin Teknolojik Dili (Okunma sayýsý 47 defa)
Gösterim: 66 -